Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MAHMUT KALİBER
Danışman: GÜRSEL DELLAL
Özet:Bu araştırmada, 1.5 yaşlı 12 baş Kıl keçisinde (7 baş dişi ve 5 baş erkek) Melatonin, Gonadotropin Salgılatıcı Hormon (GnRH), Folikül Uyarıcı Hormon (FSH), Lüteinleştirici Hormon (LH), Östrojen, Testosteron, Projesteron, Prolaktin ve Oksitosin hormonlarının bir yıl süresince ve farklı fizyolojik dönemlerdeki değişimleri incelenmiştir. Çalışmada hormon düzeylerini belirlemek için 2015 yılı Eylül ve 2016 yılı Ağustos ayları arasında her keçiden aylık periyotlarla kan örnekleri alınmıştır. Kan serumunda hormon analizleri Erciyes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü'nde bulunan Hayvan Fizyolojisi ve Endokrinolojisi Laboratuvarı'nda gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre Kıl keçilerinde Eylül, Ekim, Kasım, Aralık, Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında melatonin (ng/l), GnRH (ng/ml), FSH (mIU/ml), LH (mIU/ml), östrojen (ng/l), testosteron (ng/ml), projesteron (ng/ml), prolaktin (ng/l) ve oksitosin (ng/l) hormonlarının genel ortalamaları sırasıyla, 899.51±197.28, 986.72±185.06, 1031.47±186.83, 1051.39±151.25, 962.70±172.49, 1033.15±177.90, 1057.14±184.81, 927.63±159.53, 854.67±160.36, 822.98±166.26, 787.53±159.53, 827.53±133.71; 55.94±3.97, 66.74±6.47, 59.65±5.39, 36.62±2.58, 34.69±4.84, 36.54±5.30, 34.31±6.15, 30.72±5.07, 32.26±6.11, 33.76±6.13, 33.74±6.10, 37.20±6.76; 8.83±0.71, 11.27±0.69, 8.55±0.72, 7.62±0.69, 6.42±0.99, 6.95±0.81, 6.51±0.56, 6.52±0.89, 5.75±0.68, 5.63±0.70, 6.37±0.91, 6.96±0.80; 12.76±1.37, 18.26±1.77, 15.82±1.66, 14.72±2.17, 9.97±1.93, 8.30±1.18, 6.50±1.11, 5.89±1.15, 5.58±1.29, 6.18±1.13, 7.24±1.47, 9.02±0.86; 61.36±4.99, 60.78±5.20, 46.61±4.24, 35.43±3.27, 36.14±3.42, 52.39±5.07, 38.45±3.67, 38.74±4.18, 40.15±2.99, 41.25±5.29, 40.14±4.47, 38.74±3.65; 6.28±0.58, 10.09±1.38, 7.63±0.74, 2.04±0.18, 1.19±0.22, 1.20±0.15, 0.74±0.20, 0.58±0.07, 0.88±0.12, 1.06±0.37, 2.77±0.54, 3.34±0.38; 3.98±0.78, 13.44±0.94, 13.87±2.05, 11.09±1.13, 7.12±0.92, 4.33±0.46, 1.25±0.10, 1.19±0.16, 1.15±0.10, 1.41±0.13, 1.25±0.08 ve 1.34±0.09; 19.88±3.88, 28.77±4.79, 25.69±4.71, 30.21±6.06, 35.42±6.79, 35.15±7.94, 24.74±4.43, 23.64±4.51, 19.13±3.64, 16.16±3.74, 16.74±3.93, 17.44±3.77 ve 21.13±1.39, 25.10±2.15, 26.03±3.20, 25.59±3.12, 25.39±2.78, 26.40±2.79, 20.92±3.16, 20.63±2.69, 20.57±1.78, 20.59±2.80, 20.92±2.69, 20.91±2.15 olarak saptanmıştır. Dişi Kıl keçilerinde LH, östrojen, projesteron ve prolaktin hormonlarının ortalama değerleri bakımından aylar arasında görülen farklılıklar istatistiksel olarak önemli (p<0.01) bulunurken; erkek Kıl keçilerinde ise GnRH, FSH, LH, östrojen, testosteron, projesteron ve prolaktin hormonlarının ortalama değerleri bakımından aylar arasında görülen farklılıkların istatistiki olarak önemli (GnRH, LH, östrojen, testosteron, projesteron: p<0.01; FSH, prolaktin: p<0.05) seviyede olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada mevsim, sıcaklık-nem indeksi ve fotoperiyot değişimi ile üreme aksı hormonları değişimleri arasındaki ilişkiler de incelenmiştir. In this research, Melatonin, Gonadotropin Releasing Hormone (GnRH), Follicle Stimulating Hormone (FSH), Luteinizing Hormone (LH), Estrogen, Testosterone, Progesterone, Prolactin (PRL) and Oxytocin hormones changes were studied on 12 heads of Hair goat with 1.5 years old (7 heads of female and 5 heads of male) in different physiological periods during one year (from September 2015 to August 2016). In the study, the blood samples were taken from each goat in every month in order to determine hormone levels. In the blood serum, hormone analysis were performed in the Animal Physiology and Endocrinology Laboratory at Erciyes University, Faculty of Agriculture, Department of Animal Science. Based on the results obtained in this research, the general means of melatonin (ng/l), GnRH (ng/ml), FSH (mIU/ml), LH (mIU/ml), estrogen (ng/l), testosterone (ng/ml), progesterone (ng/ml), prolactin (ng/l) and oxytocin (ng/l) hormones in Hair goats in September, October, November, December, January, February, March, April, May, June, July and August were found as 899.51±197.28, 986.72±185.06, 1031.47±186.83, 1051.39±151.25, 962.70±172.49, 1033.15±177.90, 1057.14±184.81, 927.63±159.53, 854.67±160.36, 822.98±166.26, 787.53±159.53, 827.53±133.71; 55.94±3.97, 66.74±6.47, 59.65±5.39, 36.62±2.58, 34.69±4.84, 36.54±5.30, 34.31±6.15, 30.72±5.07, 32.26±6.11, 33.76±6.13, 33.74±6.10, 37.20±6.76; 8.83±0.71, 11.27±0.69, 8.55±0.72, 7.62±0.69, 6.42±0.99, 6.95±0.81, 6.51±0.56, 6.52±0.89, 5.75±0.68, 5.63±0.70, 6.37±0.91, 6.96±0.80; 12.76±1.37, 18.26±1.77, 15.82±1.66, 14.72±2.17, 9.97±1.93, 8.30±1.18, 6.50±1.11, 5.89±1.15, 5.58±1.29, 6.18±1.13, 7.24±1.47, 9.02±0.86; 61.36±4.99, 60.78±5.20, 46.61±4.24, 35.43±3.27, 36.14±3.42, 52.39±5.07, 38.45±3.67, 38.74±4.18, 40.15±2.99, 41.25±5.29, 40.14±4.47, 38.74±3.65; 6.28±0.58, 10.09±1.38, 7.63±0.74, 2.04±0.18, 1.19±0.22, 1.20±0.15, 0.74±0.20, 0.58±0.07, 0.88±0.12, 1.06±0.37, 2.77±0.54, 3.34±0.38; 3.98±0.78, 13.44±0.94, 13.87±2.05, 11.09±1.13, 7.12±0.92, 4.33±0.46, 1.25±0.10, 1.19±0.16, 1.15±0.10, 1.41±0.13, 1.25±0.08 ve 1.34±0.09; 19.88±3.88, 28.77±4.79, 25.69±4.71, 30.21±6.06, 35.42±6.79, 35.15±7.94, 24.74±4.43, 23.64±4.51, 19.13±3.64, 16.16±3.74, 16.74±3.93, 17.44±3.77 and 21.13±1.39, 25.10±2.15, 26.03±3.20, 25.59±3.12, 25.39±2.78, 26.40±2.79, 20.92±3.16, 20.63±2.69, 20.57±1.78, 20.59±2.80, 20.92±2.69, 20.91±2.15 respectively. There were statistically significant (p<0.01) differences among the months for LH, estrogen, progesterone and prolactin levels in female Hair goats; while the differences among the months for GnRH, FSH, LH, estrogen, testosterone, progesterone and prolactin levels were statistically significant (GnRH, LH, estrogen, testosterone, progesterone: p<0.01; FSH, prolactin: p<0.05) in male Hair goats. In this research, relationships among the changes in reproductive axis hormones with season, temperature-humidity index and photoperiod were also investigated.