HADİS RİVAYETLERİNDE HERAKLEİOS


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Emine DEMİL

Danışman: BÜNYAMİN ERUL

Özet:

Herakleios (571-641), Bizans İmparatoru (610-641). Kapadokya’da doğdu. Ünlü general. Ermeni kökenli Kartaca valisi (eksarkhos) Herakleios’un oğludur. O, Farslılar Bizans İmparatorluğunu doğudan tehdit ettikleri sırada imparator Phocas’a karşı bir isyanın ardından tahta çıkmıştır. Farslılar 611 yılında Suriye’yi fethetmiş, 614 yılında Kudüs’ü ele geçirerek Bizanslıların moraline ağır darbe vurmuşlardır. Herakleios, 622 ile 628 yılları arasında gerçekleştirdiği seferle Farslıları tamamen yenmiş ve Bizans imparatorluğuna Suriye, Filistin ve Mısır vilayetlerini yeniden kazandırmıştır. Bizans imparatoru, Hz. Peygamberden bir mektup alması örneğinde olduğu gibi gerçekten yeni toplumla doğrudan temasa geçmiştir. İbn Sa’d Tabakat adlı eserinde Peygamberin 6. yılında Zilhicce ayında Hudeybiye dönüşünde krallara mektuplar gönderip onları islama davet ettiğini açıklar: Peygamber (s.a.v.) Dihye b. Halife el-Kelbî’yi Herakleios’a, onu İslâm’a davet eden bir mektupla gönderdi. Herakleios’un Hz. Muhammed’in peygamberliğini kabulü ile ilgili en önemli konuşması Buhari’nin derlemesi Sahih ve Taberî’nin vakayinamesinde bahsedilen bir sorgulama dahilinde vuku bulmuştur. Sahih, hikâyenin doğruluğunu, söz konusu hikâyeyi Ebu Süfyan b. Harb’den duyan İbn Abbas’a dayandırır.