Ortaöğretim din kültürü ve ahlak bilgisi öğretiminde öğretim programı ders kitabı uyumu


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SAFİNAZ ASRİ

Danışman: CEMAL TOSUN

Özet:

ÖZET Asri, Safinaz, ortaöğretim din kültürü ve ahlak bilgisi öğretiminde öğretim programı ders kitabı uyumu, Doktora Tezi, Danışman:Prof. Dr. Cemal TOSUN, 320s. Yeni ODKAB Dersi Öğretim Programı ile bu programa göre hazırlanan ders kitaplarının yapılandırmacı öğrenme anlayıĢına uygunluğu ve öğretim programı-ders kitabı uyumu, araĢtırmamızın temel problemi olarak kabul edilmiĢtir. ĠliĢkisel tarama modelinin kullanıldığı, nitel araĢtırmalardan doküman inceleme ve içerik analizi yöntemlerine baĢvurulduğu ve ders kitaplarının değerlendirme aracı yardımıyla incelendiği çalıĢmamızda elde edilen bulgular ve ulaĢılan sonuçlar, ODKAB ders kitaplarının yapılandırmacı öğrenme anlayıĢı ve öğretim programına uyumunda önemli sorunların bulunduğunu ortaya koymuĢtur. ODKAB Dersi Öğretim Programı, öğelerindeki bazı eksikliklerine rağmen genel olarak yapılandırmacı öğrenmeye uygun hazırlanmıĢtır. Ders kitapları ise, Ģekilsel anlamda eskiye kıyasla önemli bir değiĢim göstermiĢ, fiziksel ve görsel tasarım yapılandırmacılık doğrultusunda oluĢturulmaya çalıĢılmıĢtır. Ancak bu unsurlar yapılandırmacı öğrenme hedeflerini gerçekleĢtirecek Ģekilde ele alınmamıĢtır. Dil ve anlatım materyalle öğrenci arasında iletiĢimi sağlama, anlatımı dikkat çekici, zengin ve öğrenciye göre Ģekillendirmede yetersiz kalmıĢtır. Burada en fazla eğitsel tasarımda sorun yaĢanmıĢ, öğrencinin, temel kaynaklardan hareketle, bilgi oluĢturma aĢamalarına, kiĢisel nitelikleri ve ön öğrenmelerine göre, farklı strateji, yöntem ve araç-gereçler yardımıyla karĢılıklı etkileĢim içinde bilgiyi oluĢturmasına ve süreç içerisinde değerlendirme yapmasına olanak tanınmamıĢtır. Yapılandırmacı öğrenme anlayıĢındaki felsefe ve vizyonun tam olarak yansıtılamamasının da etkisiyle ODKAB ders kitapları öğretim programın öngördüğü; üst düzey biliĢsel ve duyuĢsal amaçları hedefleyen, ortak ilgi ve gereksinimlerden yola çıkarak günlük yaĢam ve gerçek problem durumlarını ortaya koyan, temel kavramlar etrafında yapılandırılan ve eleĢtirel düĢünmeye yönelten içeriğe sahip, problem çözmeye dayalı etkinliklerin yer aldığı, iĢbirliğine, kiĢisel bağımsızlık ve uygunluğa, üreticiliğe, yansıtmaya, etkin katılıma, çoğulculuğa dayalı öğretme-öğrenme durumlarının planlandığı, süreç içerisinde geleneksel ve alternatif yöntemler kullanılarak öğretmen yanında öğrencilerin de kendilerini ve birbirlerini çok yönlü değerlendirdikleri bir yapıda hazırlanmamıĢtır. ABSTRACT Asri, Safinaz, adaptation of textbook in religious culture and moral knowledge course of secondary school, Doctorate Thesis, Adviser:Prof. Dr. Cemal TOSUN, 320p. The adaptation of constructivist understanding to new RCMKSC course syllabus and textbooks prepared according to this syllabus and harmony of syllabus and textbook are accepted as the basic problems of our research. In this work, relational search model was used, qualitative research documents were examined and analysed and textbooks were examined with the help of an evaluation tool. According to findings and results RCMKSC textbooks have big problems in adaptation to constructivist learning understanding and teaching syllabus. RCMKSC course syllabus is prepared appropriate for constructivist learning in general although there is some missing from elements. The textbooks were altered recognisably in terms of appearance compared to previous ones and they were tried to form in accordance with constructivism physically and visually. However, these elements are not qualified to achieve constructivist learning objectives. Their language and narration are inadequate for interaction between student and material, arousing curiosity in terms of student. At this point, the biggest problem is in educational formation, the students are not given any opportunity for evaluation in the process and for forming knowledge moving from the main sources with the help of various strategies, methods and materials in accordance with his/her personal features and pre-knowledge while getting interaction. RCMKSC textbooks are not prepared in the accurate form with the effect of not projecting the vision and philosophy of constructivist learning approach wholly and they are not formed appropriate to fulfil high level cognitive and emotional aims, to reveal daily life and real problem conditions moving from the common interests and needs, to form the frame of basic concepts, to direct to critical thinking based on problem solving, cooperation, personal freedom and level, production, projection, active participation, multiplication in the teaching-learning situation planning, to make students evaluate themselves and each other besides teacher using traditional and alternative methods in the process.