Kadınların besin güvenliği ile ilgili davranışlarının değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: CANAN TALAS

Danışman: AYŞE ÖZFER ÖZÇELİK

Özet:

Besin güvenliğinin sağlanması için tüketicilerin satın almadan başlayarak, saklama, depolama, hazırlama, pişirme ve servis aşamalarında belirli kurallara uymaları gerekmektedir. Bu araştırmada, aile beslenmesinden genellikle kadınların sorumlu olduğu düşünülerek, kadınların besin güvenliği ile ilgili davranışlarını değerlendirmek amaçlanmıştır. Araştırma Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı beş Halk Eğitim Merkezine kayıtlı kadınlar arasından seçilen 250 kadın üzerinde yürütülmüştür. Araştırma verileri karşılıklı görüşme tekniği kullanılarak anket formu ile toplanmış, SPSS paket programında değerlendirilmiştir. Kadınların yaş ortalaması 37.420±0.551 yıl, % 44.8'i 30-39 yaş grubunda, % 33.2'si lise mezunudur. Kadınların % 38.0'i yemek hazırlarken saçlarını örtmektedir. Yemek hazırlamaya başlamadan önce elleri yıkamanın önemli olduğunu söyleyenlerin oranı % 89.2; yemek hazırlamaya başlamadan önce ellerini yıkayanların oranı % 98.8'dir. Kadınların % 53.6'sının çiğ yiyecek için kullandıkları mutfak gerecini pişmiş yiyecek için de kullandıkları belirlenmiştir. Çiğ et, tavuk ve balığı elledikten sonra ellerini sıcak su ve sabun ile yıkayanların oranı % 76.4; donmuş eti tezgah üzerinde çözdürenlerin oranı % 39.6'dır. Kadınların % 83.2'sinin mutfak tezgahını her kullanıştan sonra temizlediği, % 85.2'sinin yumurtayı yıkamadan buzdolabına koydukları belirlenmiştir. Kadınların her zaman yaptıkları davranışlar arasında en yüksek oranı (% 90.8) besinlerin üretim ve son kullanma tarihlerine dikkat edenler; hiç yapılmayan davranışlarda en yüksek oranı ise dondurulmuş besinlerin üzerine tarih yazma almıştır (%74.4). Kadınların % 96.4'nün ?Yiyecek maddelerinin satıldığı yerin koşulları çok önemlidir? ifadesine katıldıkları, % 91.2'sinin ? Çok pişmiş yumurta oda sıcaklığında 2 günden fazla durabilir? ifadesine katılmadıkları saptanmıştır. Abstract serving phases. When it is thought that women are responsible from the family?s nutrition, in this study, we aim to evaluate women?s attitude on food safety. The study was carried out on 250 women registered in five Public Education Center under the Ministry of Education. The research data were collected with questionnaire from by using face to face interview technique and were evaluated by SPSS statistical software. Average age of women was 37.420±0.551 year, 44.8% were in the 30-39 age group and 33.2% were high school graduates. It was determined that 38% of women cover their hair while they were preparing food. 89.2% of women believed that it is important to wash hands before any food preparation, 98.8% of women washed hands before preparing any food. It was determined that 53.6% of women used the same tools for the cooked and uncooked food. 76.4% washed hands after touching raw meat, chicken and fish with hot water and soap. 39.6 % thawed the frozen meat on kitchen bench. 83.2% of women clean up the kitchen bench after every usage. 85.2% of women were found not to wash the eggs before they place them into the refrigerator. Among women, the most common behavior was paying attention on food production and expiry dates (with the end rate of 90.8 %) and the least common behavior was writing down the freeze dates on frozen food (74.4%). It was determined that, for 96.4% of women the hygiene and other conditions of the food sold is important and 91.2 % of women disagreed with the idea that well done egg can stay for 2 days in room temperature.