Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FARİHA JAMAL
Danışman: SEYFETTİN ERŞAHİN
Özet:Ebû Müslim Horasanî Türk, Fars ve Afganistan halkı tarafından saygı duyulan bir şahsiyettir. Ebû Müslim Horasnî hakkında farklı dillerde (Arapça, Türkçe, Farsça.) kitaplar, destanlar, makaleler yazılmıştır. Ebu Müslim'in bu toplumlar üzerindeki etkisi ve dolayısıyla halk tarafından sahiplenme biçimi önem arz etmektedir. Emevî hilafetini deviren ve Abbasî hilafetinin baş mimarı olan Ebû Müslim'in, İslam tarihindeki yeri ve önemi büyüktür. Nitekim aralarında Arapların da bulunduğu Müslüman toplum ona aşırıya varacak şekilde saygı duymuş ve onu efsaneleştirmişlerdir. Kölelikten halk önderliğine yükselen Ebû Müslim Horasanî, bölge halklarından olan Türkler, Farslar ve Araplar tarafından benimsenmiş ve her halk onun köken itibarıyla kendinden olduğunu iddia etmiştir. Ebû Müslim Horasanî serdar ve yetkin bir hâkim olduğunda Horasan'daki dinî siyasî hareketin başına geçmiştir. Emevî devletinin yıkılması ve Abbasi devletinin kurulması sürecinde önemli roller üstlenen Ebû Müslim Horasani isyan hazırlıklarını organize ederek Emevîler'e karşı faaliyetler yürütmüştür. Abbasî Devleti'nin kuruluşundan sonra nüfuzunun giderek artması, devlet yönetimini rahatsız etmiştir. Sonuç olarak onun öldürülmesine karar verilmiş ve bir görüşme sırasında halife Ebû Cafer Mansur tarafından katledilmiştir. Ebû Müslim siyasî nedenler sebebiyle öldürülmesine rağmen, etkisi günümüze kadar devam eden, haksızlığa başkaldırışların esin kaynağı bir önder olmuştur. Onun kahramanlık hikayeleri, destan ve menkıbeleri asırlarca Türkler, Farslar ve Afgan halkları tarafından okunmuş ve anlatılmıştır. Anahtar kelimeler: Ebû Müslim, Türk, Fars, Emevî, Abbasî, hilafet, Horasan. Abu Muslim Horasani is a person who is respected by the Turkish, Persian and Afghan people. Books, epics, articles were written about Abu Muslim Horasni in different languages (Arabic, Turkish, Persian). The influence of Abu Muslim on these societies, and therefore the way they are owned by the people, is important. Abu Muslim, who overthrew the Umayyad caliphate and was the chief architect of the Abbasid Caliphate, had a significant place in Islamic history. As a matter of fact, the Muslim community, including the Arabs, respected and legendary it to the extreme. Abu Muslim Khorasani, who rose from slavery to the leadership of the people, was adopted by the Turks, Persian and Arabs who were among the peoples of the region and every people claimed that he was himself in his origin. For Abu Muslim was a ruler of Khorasani, he became the head of the religious political movement in Khorasan. Abu Muslim Khorasani, who played an important role in the process of the demolition of the Umayyad state and the establishment of Abbasid state, organized the rebellion preparations and carried out activities against the Umayyads. The growing influence of the Abbasid state after its establishment has disturbed the state administration. As a result, he was ordered to be murdered and killed by caliph Abu Jafar Mansur during an interview. Although Abu Muslim was killed for political reasons, he has been a leader of inspiration for injustice rebellion, whose influence continues to this day. His heroic tales, epics and legends have been read and told by Turks, Persians and Afghans for centuries. Keywords: Abu Muslim, Turkish, Persian, Umayyad, Abbasid, Caliphate, Khorasan.