Dış siyasetin sözcülüğünden gözcülüğüne: Başbakanlık Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YÜCEL ÇAĞATAY UZUN

Danışman: NURCAN TÖRENLİ

Özet:

Bilgi akışı toplumların altyapısal ve üstyapısal dönüşümleri içerisinde önemli bir yere sahip olmuştur ve Reform, Rönesans, Sanayi Devrimi gibi büyük değişimlerde belirleyici bir rol oynamıştır. Bireylerin siyaseten ve ekonomik olarak karar almalarına etki eden enformasyon araçları aynı zamanda, sınıf mücadelelerinde ve diğer siyasal mücadelelerde tarafların baskınlık kurmak için kullandıkları bir araç olmuştur. Batı'daki büyük dönüşüm, aynı zamanda ekonomik olarak Doğu'ya üstün gelmesi ile sonuçlanmıştır. Batı'daki bu büyük ilerleme Osmanlı İmparatorluğu üzerinde baskı unsuru haline gelmiştir. Aynı zamanda toprak sisteminin bozulması ile ekonomik sıkıntı içerisine giren Osmanlı'nın çeşitli ırklardan oluşan halkı başka bir baskı unsuru olmuştur. Bu şartlar altında Osmanlı yönetimi Batı örneğinde yenileşme çabalarına girmiştir. Enformasyon araçlarının kamuoyu üzerindeki etkisinden faydalanmak üzere devlet bu araçlar mecrasında çalışacak kurumlar oluşturmuştur. Bugünkü ismi ile Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü (BYEGM) de böyle bir teşkilattır. Kurum Osmanlı döneminde de cumhuriyet döneminde de siyasal otoritenin izlediği siyaseti destekleyecek şekilde enformasyon araçları mecrasında faaliyet göstermiştir. Kurum bu alanda devletin iki temel ihtiyacını gidermek üzere hizmet etmiştir: Birincisi devlet adına enformasyon akışını takip etmek (siyasetin gözcülüğü), ikincisi ise devlet siyasetinin propagandasını yapmaktır. Enformasyon akışının siyaset açısından önemi nedeniyle bu faaliyetlerden birincisi BYEGM'nin birincil görevi ve uzmanlık alanı haline gelmiştir.AbstractFlow of information has had prime importance in infrastructural and superstructure transformation of the society and has played decisive role on big changes like Reform, Renaissance and Industrial Revolution. Information means, which have an effect on individual's political and economic decisions, have been a media to set off dominance in the class struggle and other political struggles, as well. The transformation of the West has end up with a superiority over the East. This advance in the West created a pressure on the Ottoman Empire. The public of the Empire, which had financial problems due to the failure in the country's ground was another pressure factor for the government. In these circumstances the Empire undertook steps towards renovation taking example of the West. The government has set up institutions to work at information field for making use of media's potency on the public. Directorate General of Press and Information (BYEGM) was such an institution. BYEGM has operated in information field to support government's policies during both Ottoman era and the Republic era. BYEGM has worked in information field for two basic requirements of the government: The first is monitoring flow of information (observing for politics), the second is propagandize for politics. Based on the importance of flow of information in terms of politics, the first duty has been prior mission and the profession of BYEGM