Kentsel arazi mülkiyeti ve tasarruf sistemlerinin hanehalkının gayrimenkul yatırımlarına etkisinin değerlendirilmesi: Güney Sudan Juba şehri örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MABIL MADING AGOK THUCH

Danışman: HARUN TANRIVERMİŞ

Özet:

Arazi; insanlık tarihinden itibaren toplumların refahı için önemli bir faktör olmuştur. Toplum refahını bu derece etkileyen arazinin hanelere dağılımı ve yönetiminin de özel bir öneme sahip olduğu bilinmektedir. İyi tanımlanmış arazi mülkiyet haklarının, bireylerin kredi ve yatırımlara erişimlerine zemin hazırlayabildiği ve hanehalkı yatırımlarını doğrudan etkileyebildiği sıklıkla ileri sürülmektedir. Belirtilen çerçevede bu araştırma, Juba Şehri'ndeki arazi mülkiyet sisteminin hanehalkı yatırımları üzerindeki etkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma kapsamında kullanılan veriler kentten seçilen 118 örnek haneden toplanan kesit verilerin analizi yapılmış ve lojistik regresyon modeli ile hanehalkı yatırımlarını etkileyen faktörler tahmin edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre mülkiyet durumu (arazi sahibi olup olmama), hanehalkı yatırımlarını en fazla etkileyen faktör olarak öne çıkmış olup, bu husus teorik beklenti ve ülke koşulları ile uyumlu bulunmuştur. Arazinin yasal durumunun (tapulu taşınmaz olup olmaması) hanehalkı yatırımlarını pozitif yönde etkilediği ve arazi üzerinde herhangi bir ihtilaf olması durumunun ise hanehalkı yatırımlarını olumsuz yönde etkilediği saptanmıştır. Hanelerin arazi kaynaklarına daha fazla yatırım yapmalarını sağlamak için mülkiyet hakkının verilmesi ve bu hakkın da güçlü yasal düzenlemelerle korunmasına ilave olarak yatırım faaliyetlerine yönelik vergi indirimi, vergi muafiyetleri ve finansal kiralama gibi teşviklerin de sağlanması gerektiği hem saha gözlemleri ve anket çalışmasının sonuçları, hem de model bulgularından anlaşılmaktadır. Arazi mülkiyeti ve arazi kaynaklarına yatırımları etkileyen faktörlerin analizine yönelik çalışmaların, kentsel ve kırsal alanda ekonomik gelişme ve yatırımların artırılmasına yönelik politikaların tespiti ve uygulanması yönlerinden yaşamsal önem taşıdığı vurgulanmalıdır. Land; has been an important element for the welfare of societies through human history. It is known that the distribution and management of the land, which affects the welfare of society to this extent, is of special importance. It is stated that well-defined land ownership rights may pave the way for individuals' credit and investment access and affect household investments. In this framework, this research was carried out to evaluate the impact of the land ownership system in Juba City on household investments. In this study, cross-sectional data were used for analysis, one hundred eighteen (118) household were taken as a sample and the parameters were estimated by using logistic regression model using SPSS program. According to the results of the research, ownership status (whether or not to own land) emerged as the main factor affecting household investments at most, which was found to be compatible with theoretical expectations and country's conditions. It was also found that the legal status of the land (whether or not owning the title deed) had a positive effect on household investments and that any dispute on the land had a negative impact on household investments. In addition to the granting of the property right to enable households to invest more on land resources and the protection of this right with strong legal regulations, incentives such as tax reduction, tax exemptions and financial leasing for investment activities should be provided, as well as the results of the field observations and survey study and the model findings as it's understood. It should be emphasized that studies for the analysis of factors affecting land ownership and land resources investments are vital in terms of determining and implementing policies for economic development and investments in urban and rural areas.