Yaratıcı drama yönteminin kadınların özsaygı düzeyine ve toplumsal cinsiyet bilincine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: H. HÜSEYİN ALTINOVA

Danışman: ÖMER ADIGÜZEL

Özet:

Bu araştırmada, yaratıcı drama yönteminin kadınların özsaygı düzeyi ve toplumsal cinsiyet bilinci üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırma, Çağdaş Kadın Vakfı 75. Yıl Toplum Merkezi ve Mamak Belediyesi Toplum Merkezi’nde gerçekleştirilmiştir. Araştırma gruplarını Çağdaş Kadın Vakfı 75. Yıl Toplum Merkezi’nde 16 deney, 15 kontrol ve Mamak Belediyesi Toplum Merkezi’ nde 10 deney, 10 kontrol olmak üzere toplam 51 kadın oluşturmuştur. Deney ve kontrol gruplarını oluşturan grupların benzer sosyo-demografik özellikler göstermesine dikkat edilmiştir. İki araştırma grubunun seçilmesinin nedeni iki toplum merkezinin hizmet verdiği kesimin birbirinden farklı sosyal özeliklere sahip olmasıdır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Coopersmith Özsaygı Envanteri, Bem Cinsiyet Rolü Envanteri ve araştırmacı tarafından geliştirilmiş Toplumsal Cinsiyet Rolü Algısı Ölçeği, Kişisel Bilgi Formu ve Soru Listesi kullanılmıştır. Araştırma, kontrol gruplu ön test-son test modelinin kullanıldığı deneysel bir çalışmadır. Deney grubuna araştırmacı tarafından hazırlanan “Yaratıcı Drama Yöntemiyle Özsaygı ve Toplumsal Cinsiyet Bilincini Geliştirme Programı” 12 oturum olarak uygulanmıştır. Her bir oturum yaklaşık 180 dakika olarak gerçekleştirilmiştir. Kontrol grubuna hiçbir uygulama yapılmamıştır. Araştırmada nitel ve nicel veriler elde edilmiştir. Nicel verilerin analizinde, deney ve kontrol grubunun ön test puanları arasındaki eşitliği, son test puanları arasındaki farklılığı görebilmek için Mann-Whitney U Testi kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubunun ön test-son test puanları arasındaki farkı bulabilmek için Wilcoxon Sıralı İşaretler Testi kullanılmıştır. Nitel veriler araştırmacı tarafından betimlenerek yorumlanmıştır. Deney ve kontrol gruplarından elde edilen sonuçlara göre, kadınların; özsaygı düzeylerinin arttığı görülmüştür, cinsiyet rolleri bakımından androjen özellikler göstermeye başlamışlardır, toplumsal cinsiyet algıları olumlu yönde değişmiştir. İzleme çalışması ile bu etkilerin büyük oranda devam ettiği görülmüştür.