Pendnâme Şerhi Nüzhetü'l-İhvân'a göre Pend-i Attâr'da Tasavvufî kavramlar


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUZAFFER ERTUĞRUL

Danışman: ÖNCEL DEMİRDAŞ

Özet:

XII. asırda Nişabur'da doğan Ferîdüddin Attâr Horasan'ın meşhur şâir sûfîlerindendir. Tezkiretü'l-Evliyâ dışındaki eserleri manzumdur. Manzum eserlerinde anlattığı yüzlerce hikâye ile kıssa üzerinden öğüt verme geleneğinin oluşmasına büyük katkı sağlamıştır. Attâr manzum eserleriyle İran ve Anadolu coğrafyasındaki pek çok şâiri etkilemiştir. Mesnevî yazarı Mevlânâ'nın sözlerinden Attâr'ın etkisini anlamak mümkündür. Pendnâme isimli eseri Klasik Türk Edebiyâtı şuarâsı arasında nasihatnâme geleneğinin oluşmasında mühim rol oynamış ve Anadolu sahasında birçok şâir tarafından tercüme ve şerh edilmiştir. Tez konusu olarak seçtiğimiz Nüzhetü'l-İhvân isimli şerh Ali Behcet Efendi'ye âittir. 903 beytin şerhinden oluşan 542 sayfalık yazma eser tab' edilmemiştir. Biz tezimizde Pendnâme üzerinden Şeyh Attâr (ks)'ın tasavvufî görüşlerini öğrenmeyi ve bunları başkalarına aktarmayı amaçladık. Nüzhetü'l-İhvân üzerinde yaptığımız incelemede kırk kadar tasavvufî kavramla ilgili Attâr'ın görüşlerine rastladık. Bu kavramların geçtiği beyitleri toplayarak diğer sûfîlerin görüşlerini de ekledik ve tasavvufî kavramları îzah etmeye çalıştık.