Evli çiftlerde ideal benliğe yönelim ile değer benzerliğinin evlilik doyumuyla bağlantısı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TUĞBA KOÇAK

Danışman: AYDA BÜYÜKŞAHİN SUNAL

Özet:

Bu çalışmanın amacı, evli çiftlerde değer benzerliğinin, çiftlerin ideal benliklerinin onaylanmasının ve çiftlerin ideal benliklerine ulaşmalarının kadınların, erkeklerin ve çiftlerin evlilik doyumunu üzerindeki yordayıcı etkisini belirlemektir. Çalışmanın bir diğer amacı ise, çiftlerin değer benzerliği ile kadınların ve erkeklerin evlilikten aldıkları doyum arasındaki ilişkide ideal benliğin onaylanmasının aracı etkisini belirlemektir. Çalışmanın verileri yüz yirmi yedi (127 erkek, 127 kadın) Türk evli çiftten anketler yoluyla (İdeal Benliğin Onaylanması Ölçeği, İdeal Benliğe Ulaşma Ölçeği, Portre Değerler Anketi ve Evlilik Yaşamı Ölçeği) toplanmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, demografik değişkenlerin etkisi kontrol edildikten sonra, çiftlerin değer benzerliğinin kadınların, erkeklerin ve çiftlerin evlilik doyumunu olumlu biçimde yordadığı görülmüştür. Ayrıca, demografik değişkenlerin ve çiftlerin değer benzerliğinin etkisi kontrol edildikten sonra, kadınların ve erkeklerin ideal benliklerinin onaylanmasının hem kadınların hem de erkeklerin evlilik doyumunu olumlu biçimde yordadığı görülmüştür. Kadınların ideal benliklerine ulaşmalarının kadınların evlilik doyumunu; kadınların eşlerinin ideal benliklerine ulaşmalarına yönelik algılarının ise erkeklerin evlilik doyumunu olumlu biçimde yordadığı görülmüştür. Erkeklerin ideal benliklerinin onaylanmasının ve kadınlarının eşlerinin ideal benliklerine ulaşmalarına yönelik algılarının çiftlerin evlilik doyumunu olumlu biçimde yordadığı görülmüştür. Ayrıca, çiftlerin değer benzerliği ile kadınların ve erkeklerin evlilikten aldıkları doyum arasındaki ilişkide çiftlerin ideal benliklerinin onaylanmasının aracı etkisi olduğu görülmüştür. Diğer bir deyişle, çiftlerin değer benzerliği ile kadınların evlilikten aldıkları doyum arasındaki ilişkide kadınların ideal benliğinin onaylanmasının, çiftlerin değer benzerliği ile erkeklerin evlilikten aldıkları doyum arasındaki ilişkide erkeklerin ideal benliğinin onaylanmasının aracı rolü olduğu görülmüştür. Çalışmanın bulguları ilgili alanyazın doğrultusunda tartışılmıştır. Buna ek olarak, çalışmanın sınırlılıklarına ve gelecek çalışmalar için önerilere de yer verilmiştir.AbstractThe aim of this present study was to investigate the predictive power of value similarity of wives and husbands, affirmation of couples' ideal selves, movement toward couples' ideal selves on marital satisfaction of wives, husbands, and couples. The other aim of this present study was to investigate the mediation effect of affirmation of couples' ideal selves onto the association between value similarity of wives and husbands, and marital satisfaction of wives, husbands. Data of the study is collected by means of questionnaires (Affirmation of Ideal Self Scale, Movement toward Ideal Self Scale, Portrait Values Questionnaire, Marital Life Scale), from a sample of one hundred and twenty seven (127 men, 127 women) Turkish married couples. The result of the study indicated that after eliminating the effects of demographic variables, value similarity of wives and husbands have positively predicted marital satisfaction of wives, husbands, and couples. Additionally, after eliminating the effects of demographic variables and value similarity of wives and husbands, affirmation of men's and women's ideal selves have positively predicted marital satisfaction of both wives and husbands. Movement toward women's ideal selves have positively predicted marital satisfaction of wives while women's perceptions that their husbands' movement toward ideal selves have positively predicted marital satisfaction of husbands. Affirmation of men's ideal selves and women's perceptions that their husbands' movement toward ideal selves have positively predicted marital satisfaction of couples. Furthermore, affirmation of couples' ideal selves mediate the relationship between value similarity of wives and husbands, and marital satisfaction of wives and husbands. In other words, affirmation of women's ideal selves mediate the relationship between value similarity of wives and husbands, and marital satisfaction of wives while affirmation of men's ideal selves mediate the relationship between value similarity of wives and husbands, and marital satisfaction of husbands. The findings of the present study were discussed in the light of the related literature. Additionally, limitations of the study and suggestions for future researches were covered.