Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MYRZAGUL BAİALİEVA
Danışman: AYŞE BURÇA KIZILIRMAK YAKIŞIR
Özet:Bu çalışmanın amacı, Orta Asya ülkelerinin (Kırgızistan ve Kazakistan) yatırım ortamı ve doğrudan yabancı yatırımları (DYY) arasındaki ilişkiyi incelemektir. İkinci olarak ülkelere girmiş olan DYY’nin hacmi ve ülkelerin büyümesi arasındaki ilişkiyi araştırmaktır.Tezin ilk aşamasında yatırım ortamı ve doğrudan yabancı yatırımlar (DYY) tanımının açıklanması, söz konusu tanımların teorik ve ampirik etkileri incelenmiştir.Araştırmanın sonraki aşamalarında Kazakistan ve Kırgızistan Cumhuriyetlerinin yatırım ortamını geliştirmek için yaptığı reformlar ele alınmıştır.Bununla beraber söz konusu ülkelere 1993 yılı sonrasından bugüne kadar DYY’nin hareket eğilimi ve yatırım ortamının gelişmesi arasındaki ilişkiye bakılmıştır. Söz konusu period içerisinde DYY’nin nasıl bir etkiye sahip olduğu göze alınmıştır.Kırgızistan ve Kazakistan’ın büyümesi 1993-2013 döneminde ülkelere girmiş olan DYY’nin miktarı arasındaki ilişki incelenmiştir. Büyüme ve doğrudan yabancı yatırımlar arasındaki ilişkiye bakmak amacıyla ülkelerin sektörel analizi ve ekonometrik analiz yapılmıştır. Yani DYY’nin sektörel dağılımı ve ülkelerin sürükleyici sektörlerin analizi, bununla beraber büyüme ve büyümeyi etkileyebilen parametrelerin arasındaki ilişki incelenmiştir. Ekonometrik analizde DYY’nin hacmi, ülkelerin petrol, elektrik enerjisi üretimi, döviz kuru verileri, eğitim harcamaları, enflasyon oranı ve GSYIH arasındaki ilişki araştırılmıştır. Analizde parametrelerin arasında ilişkinin olup olmadığı ADF testi ve Granger nedensellik testi yardımıyla incelenerek Varyans Ayraştırması analizinin yardımıyla uygulanmıştır. Analizlerin sonucu olarak da yatırım ortamı ve DYY akımı arasında doğrusal bir ilişkinin olduğu bulunmuştur. Ekonometrik analizin sonuclarına göre Kırgızistan ve Kazakistan Cumhuriyetine çekilen doğrudan yabancı yatırımların miktarı büyümeyi etkileyen faktör olarak ortaya çıkmıştır.Çalışmanın sonunda ülkelerin özelliklerine ve karşılaştığı sorunlara göre öneriler alınmıştır. Bunun yanında yatırım ortamını geliştirmek ve iyileştirmek için, gerekli adımların atılması, öneriler ve yeni yollar sunulmuştur.AbstractThis work is aimed to find the impact of improvment of investment climate to the entered volume of foreign direct investment to Central Asian Countries. Also the relationship between economic growth and amount of foreign direct investment (FDI).In the first phase of the thesis definitions of investment climate and FDI were examined. At the same time the theoretical and empirical effects of investment climate and FDI definitions were explained.In the second phase of the thesis reforms, policies and strategies, which were aimed to improve the investment climate in Kazakhstan and Kyrgyzstan, were discussed. Trends of FDI movement to Kyrgyzstan and Kazakhstan and the improvment of investment climate in these countries were examined. Additionally, what could impact the investment climate was explored.To find the relationship between growth and foreign direct investments sectoral analysis and conometric analysis were done. Further, the relationship of FDI, the production of electricity, production of oil, national exchange rate, spendings on education, tax rates with GDP was investigated.The result of comparative analysis showed that improvment of investment climate could impact pozitively the amount of entered FDI. Also the sectoral analysis showed that most of FDI was orientated to locomotive sectors of Kyrgyzstan and Kazakstan. Therefore we can say that FDI could be the reason of econimic growth of coutries.Econometric analysis was done to find the relationship between the variables that affect the volume of GDP. Namely, determine a relationship between the national exchange, production of electricity, production of oil, inflation rate, spendings on education, FDI and GDP. As a result, we found that there is a true relationship between FDI flows and GDP for both countries.At the end of the study, according to the characteristics of the problems faced by the countries were suggested recommendations for improving investment climate in the Kyrgyzstan and Kazakstan. For this the necessary advices, strategies and new ways were suggested.