Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HİKMET ÇAĞRI YARDIMCI
Danışman: NAZAN ÇİÇEK
Özet:Bu çalışmanın amacı, erken dönem cumhuriyet tarihini ve Batılılaşma ile ilişkisini duygular tarihi perspektifinden değerlendirmektir. Bu doğrultuda ilk bölümde duygu, duygulanım ve his gibi kavramların psikoloji, antropoloji ve sosyoloji literatürlerindeki tartışmalarına yer verilmiştir. İkinci bölümde ise duygular tarihi alan yazını tanıtılmış, bu kapsamda duyguların tarihsel vakaları açıklamaktaki işlevselliği tartışılmıştır. Bu tartışmalar ışığında, duygular tarihinin erken ve güncel kuramları ele alınmış; toplumların siyasal, kültürel ve ideolojik düşünüş ve davranış biçimlerinin sosyo psikolojik bağlamda değerlendirilmesine izin verdiği gösterilmiştir. Bir sonraki bölümde, Türk modernleşme ve Batılılaşma dönemini duygular tarihinin sağladığı kuramsal ve kavramsal araçlar ile incelemek üzere Falih Rıfkı Atay‟ın eserleri vaka çalışması olarak takdim edilmiştir. Bu istikamette öncelikle Falih Rıfkı Atay‟ın hayatı ve eserleri üzerinde durulmuş, daha sonra Osmanlı Batılılaşmasının Türk ulus devletinin kuruluşuna götüren tarihi incelenmiştir. Bu Batılılaşma serüveni, salt askeri ve siyasal değil, yine de bunlarla ilişkili olan “medeniyet”, “ahlak” “terbiye” gibi duygu yüklü kimi kavramlara odaklanılarak anlatılmıştır. Sonrasında Falih Rıfkı Atay‟ın eserlerinde tespit edilen duygu ifadeleri ve bunlarla eş-zamanlı gerçekleşen siyasal kültürel hadiseler, bu duygu yüklü kavramlarla beraber, Adler‟ci anlamda aşağılık duygusu ve şeref duygusu bağlamında değerlendirilmiştir. Son olarak cumhuriyet seçkinlerinin toplumu Osmanlı mazisinden koparıp cumhuriyet/ulus-devlet inşasına sadık hale getirmeye uğraşmasının bir “duygu rejimi” kurma arzusunda tezahür ettiği saptanmıştır