Ccd kara akım (Dark) görüntülerinden kozmik ışın (Müon) akısı ölçümü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YÜCEL ORMAN

Danışman: HAKAN VOLKAN ŞENAVCI

Özet:

Bu tez çalışmasında, TÜBİTAK Ulusal Gözlemev'inde (TUG) bulunan RTT150 ve T100 Teleskopları ile, Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi'nde (AÜKR) bulunan T35 Teleskobu'ndan, 2009-2018 yılları arasında alınan kara akım (Dark) görüntüleri, hazırlanan Python yazılımı ile analiz edilmiş; CCD dedektörü ile algılanan kozmik izler ayıklanmıştır. CCD'lerin yapıları gereğince yüzeylerinde oluşan hatalar (sıcak piksel'ler gibi) tespit edilerek, görüntüler üzerinden temizlenmiştir. Bu ayıklama işleminden sonra CCD üzerinde kalan izlerden, doğrusal olanların büyük oranda ikincil kozmik ışınlar (müonlar) tarafından oluşturulduğu, eğrisel (solucan izleri olarak nitelendirilen) izlerin ise, yer kaynaklı radyoaktif bozunumlardan ortaya çıkan elektronlar olduğu kabul edilmiştir. Dikey etkileşimlerde ise CCD kalınlıkları nedeniyle herhangi bir ayrım yapılamamıştır. Yer kaynaklı etkileşimin sabit olduğu varsayılarak kozmik ışınların dönemsel değişim grafiği her teleskop CCD'si için ayrı ayrı çıkartılmıştır. Veriler SExtractor yazılımı ile de taranarak sonuçlar kıyaslanmıştır. TUG RTT150, T100 ve AÜKR T35 Teleskoplarından çıkartılan veriler birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Bu enerjik olayların yer yüzeyindeki etkileri CCD "Dark"ları üzerinden tespit edilmeye çalışılmış, Güneş patlamaları, Güneş çevrimi, galaktik süpernova patlaması gibi gök olayları ile ilişkisi araştırılmıştır. In the present thesis, "Dark" CCD images of RTT150 and T100 telescopes of TÜBİTAK National Observatory as well as the T35 telescope of Ankara University Kreiken Observatory gathered between 2009-2018 are processed by a Python code to investigate secondary cosmic ray tracks. The software primarily filters the structural defects produced by CCD. After this pre-cleaning, the rest straight spots are supposed as secondary cosmic rays (i.e. muons). Whereas, worm-like shaped tracks are thought as electrons which are produced by compton scattering of gamma rays emitted by radioactive decays. Because of CCD thicknesses, electrons and cosmic rays are not studied in vertical direction. Considering ground based contributions are stable, cosmic ray statistics for every telescope is gathered. Results of our code are also compared by SExtractor software for testing. Any correlation between the flux of muon tracks in the CCD images and the solar cycle, as well as supernova explosions, is investigated.