Şirketlerin kendi hisselerini geri satın alması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET FATİH AKTAN

Danışman: ORHAN ÇELİK

Özet:

Şirketlerin tüzel bir kişilik olarak çeşitli yöntemler yoluyla sermaye piyasalarında işlem görmekte olan kendi hisselerini tıpkı herhangi bir yatırımcı gibi satın alabilmesi özellikle son on beş yılda küresel ölçekte çok yaygınlaşmış bir uygulamadır. Öte yandan, yeni TTK‟nın 1 Temmuz 2012‟de yürürlüğe girmesiyle beraber şirketlerin kendi hisselerini geri almasının önündeki engel artık kalkacak olmakla beraber bu zamana kadar istisnai durumlar hariç Türkiye‟de hisse geri alımı yapmak yasaktı. Buna belki de en önemli gerekçe olarak, şirketlerin bu yolla kendi hisselerinin fiyatlarını manipüle edebileceği düşüncesi gösterilmiştir. Bu ve benzer kaygıların önüne geçebilmek için dünyada ülkeler hisse geri alım işlemlerine çeşitli düzenlemeler getirmişlerdir. Dolayısıyla, kurallar doğru bir şekilde konduğu takdirde şirketlerin hisse geri alım işlemlerine ülkemizde de izin verilebilir. Zira, şirketler, hisse fiyatları olması gerekenden çok daha düşük fiyatlanmışsa hisse fiyatını arttırmak, hissedarlarına nakit dağıtmak, hisse başı kazanç, öz sermaye karlılığı gibi finansal oranlarını dengelemek, ele geçirilme tehlikesini bertaraf edebilmek, piyasalara şirketin finansal geleceği ile ilgili mesaj vermek, hissedarlar arasındaki şirket sahiplik oranını gözetmek vs sebeplerle kendi hisselerini satın almaya ihtiyaç duyabilmektedirler. Ayrıca, hisse geri alım işlemleri, şirketlerin finansal açıdan daha esnek kararlar almasına ve işlem hacimlerinin artması yoluyla da sermaye piyasalarının derinlik kazanmasına yardımcı olabilmektedir. İşte, bu çalışmada, ülkemizde çok yeni olan ve bu yüzden pek de bilinmeyen bu sistemin ne olduğu, nasıl geliştiği, hangi yöntemlere başvurularak yürütüldüğü, şirketlerin finansal açıdan neden kendi hisselerini geri satın almaya ihtiyaç duyduğu, bu yolla ne gibi kazanımlar elde etmeyi amaçladıkları sorularına cevap bulunmaya çalışılmıştır.Abstract Repurchasing of shares of the companies at the capital markets as if a corporcate legal person by using various methods has become widespread globally especially at last fifteen years. However, excluding exceptional cases, despite the fact that it will be allowed for the Turkish companies beginning from 1 July 2012 to repurchase their shares, it was forbidden up to now. For this prohibition, it is claimed as the most important reason that companies could manipulate their shares‟ prices. Similar thoughts are also concerned at different countries and they have made various regulations to preclude objections to the repurchase system. So, regarding that the regulations are done at the right manner, it can be allowed to the companies that want to repurchase their shares at our country. Because, companies need to repurchase their shares at some circumstances such as assisting to increase their shares‟ prices if it is much undervalued, distributing cash to their shareholders, compensating their some ciritical financial ratios such as “earnings per share” and “return on equity”, deterring hostile takeovers, signalling to the capital markets about the financial future of the company, balancing corporate ownership ratios of shareholders and so on. Furthermore, repurchase transactions can help the companies to make more flexible financial decisions and make capital markets expand and deeepen by the providing the the enhancement of transaction volume of the markets. Therefore, in this work, the questions such as, what repuchasing shares of the companies mean, how this system become widespread, by which methods share repurchasing is done, why companies need to repurchase their shares in financial manner, what advantages companies try to obtain by this way, were tried to be answered.