2-hidroksietil metakrilat monomerinin akrilik tekstil liflerine aşılanması ve aşılama ile modifiye edilmiş lif özelliklerindeki değişimlerin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MERVE BARUT

Danışman: MERAL KARAKIŞLA

Özet:

Bu tez çalışmasında, tekstil sektöründe önemli olan poli(akrilonitril) (PAN) liflerin yüzeyi kimyasal modifikasyon yöntemlerindan biri olan aşı kopolimerizasyon tekniği ile modifiye edilerek hidrofilik özellik kazandırıldı. Bu amaçla 2-hidroksietil metakrilat (HEMA) monomerinin radikalik başlatıcı kullanılarak PAN life aşılanması ile PAN-g-PHEMA kopolimer lifi hazırlandı. Aşılama verimi açısından en yüksek ve lif yapısının en iyi korunduğu polimerizasyon koşullarının belirlenmesi amacıyla polimerizasyon ortamı, başlatıcı türü ve derişimi, monomer derişimi, polimerizasyon sıcaklığı ve süresinin etkileri incelendi. PAN-g-PHEMA liflerinin yapısal analizi Fourier dönüşümlü infrared spektroskopisi (ATR-FTIR) ve Proton nükleer manyetik rezonans (1H-NMR) spektroskopik teknikler ile gerçekleştirildi. Saf PAN, saf poli(hidroksietil metakrilat) (PHEMA) ve PAN-g-PHEMA kopolimer lifin ısıl davranışları karşılaştırmalı olarak termogravimetrik analiz (TGA) ile incelendi. Aşılanmış lifin saf PAN life göre morfolojisindeki değişim taramalı elektron mikroskopu (SEM) tekniği ile izlendi. Modifiye edilen liflerin boyanabilirlik, kopma mukavemeti ve kopma uzaması, nem tutuculuk ve su tutuculuk, özelliklerindeki değişimleri aşılama verimine bağlı olarak incelendi. Farklı oranlarda aşılanmış liflerin ve saf PAN lifin Direct Black 38 boya ile boyanabilirliği ultraviyole- görünür bölge spektrofotometresi (UV-vis) ölçümleri ile gboya/glif olarak hesaplandı. Boyama işleminde etkili parametreler olan aşılama oranı, boya miktarı, pH ve boyama süresi koşullarının gboya/glif değeri üzerine etkileri incelendi. Boyama sonrasında, özellikle, farklı pH değerlerine sahip boya çözeltilerinde boyanmış modifiye liflerin deterjan çözeltisi ile yıkama öncesi ve sonrasındaki renk ölçüm değerleri L*a*b* ve K/S değerleri esas alınarak karşılaştırıldı.