Çinko (Zn) ve bakırın (Cu) lethal ve sub-lethal konsantrasyonlarına maruz bırakılan kadife balıklarında (Tinca tinca L., 1758) bazı kan parametrelerinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET BORGA ERGÖNÜL

Danışman: AHMET ALTINDAĞ

Özet:

Bu çalışmada esasiyel metaller olarak bilinen çinko (Zn) ve bakırın (Cu) Kadife balıkları (Tinca tinca L., 1758) için 96 saatlik LC50 değerlerinin belirlenmesi ve bu metallerin sub-lethal ve lethal konsantrasyonlarına maruz bırakılan balıklarda hematokrit, lökokrit, alyuvar, akyuvar ve trombosit sayımı, hemoglobin seviyesi, sedimentasyon oranı, pıhtılaşma zamanı, plazma total protein, plazma albumin, plazma glukoz seviyesi, plazma laktat ve seruloplazmin seviyesi gibi bazı kan parametrelerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonunda çinko için 96 saatlik LC50 değeri 20,7 ppm, bakır için ise bu değer 1137 ppb olarak bulunmuştur. Her iki metalin sub-lethal konsantrasyonlarının kronik uygulamalarında genel olarak pıhtılaşma zamanı, trombosit sayısı, alyuvar sayısı, hematokrit, hemoglobin seviyesi ve sedimentasyon oranı, akyuvar sayısı ve lökokrit seviyesi, plazma seruloplazmin, glukoz ve laktat seviyesinin uygulama süresine bağlı olarak değiştiği gözlenmiştir. Bu etkilerin lethal konsantrasyona 1 gün süreyle maruz bırakılan balıklarda daha belirgin olduğu tespit edilmiştir. Albumin ve total protein seviyesi ise her iki metalin hem lethal akut hem de sub-lethal kronik uygulamalarında değişmeden kalmıştır.Abstract In this study the lethal concentrations (LC50) of two essential metals; zinc (Zn) and copper (Cu) for tench (Tinca tinca L., 1758) were investigated. The effects of sub-lethal concentrations of these metals on the blood parameters such as hematocrit, leucocrit, red blood cell, white blood cell and thrombocyte counts, hemoglobin level, sedimentation rate, clotting time, plasma total protein, albumin, glucose levels, plasma lactate and ceruloplasmin levels of tench were also investigated. The 96 h LC50 for zinc and copper was found as 20.7 ppm and 1137 ppb, respectively. It was found that the exposure to sub-lethal concentrations of both metals caused significant changes in clotting time, red blood cell, white blood cell and thrombocyte counts, hemoglobin level, sedimentation rate, clotting time, plasma glucose levels, plasma lactate and ceruloplasmin levels depending on the concentration and exposure time. It was also found that these changes were marked in fish which was exposed to lethal concentration for 24 h. Of the investigated parameters plasma albumin and total protein levels remained unchanged in fish exposed to chronic sub-lethal and acute lethal concentrations of both metals.