Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ADEM AKMAN
Danışman: ENGİN ERDEM
Özet:Teistik deliller konusunda akılcı bir yaklaşım sergileyen İbn Rüşd (1126-1198), söz konusu meselede aklı inkâr edenleri eleştirmekte ve aklı, Marifetullah'ın merkezine koymaktadır. Diğer taraftan o, İbn Sina ve Eşarilerin akla başvurmalarına rağmen yanılgı içerisinde olduklarını düşünür. Bu nedenle İbn Rüşd, teistik deliller meselesinde bir yandan aklın önemini inkâr edenleri diğer yandan ise akıl yürütmede hata yapanları eleştirir. Aristoteles şarihi ve bir sistem filozofu olan İbn Rüşd'ün söz konusu meseledeki eleştirilerini belli bir amaç ve nizam içerisinde yapığı aşikârdır. Bu tez, Endülüslü filozof İbn Rüşd'ün marifetullah meselesi ve teistik deliller hakkındaki görüşlerini konu etmektedir. Tezde, İbn Rüşd'ün savunduğu ve eleştirdiği teistik deliller onun felsefi sisteminin bütünlüğü gözetilerek ele alınmıştır. "İbn Rüşd'ün Teistik Delillere Yaklaşımı" başlıklı tez, "Giriş" ve "Sonuç" kısımları hariç üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, İbn Rüşd'ün delil-iman ilişkisi bağlamında marifetullah'ın gerekliliği hakkındaki görüşleri; Tanrı'nın metafizik biliminin konusu mu amacı mı olduğu tartışmasındaki pozisyonu irdelenlenmektedir. İkinci bölümde, İbn Rüşd'ün "Hudûs" ve "İmkân" delillerine yönelik eleştirileri ayrı başlıklar altında ele alınmaktadır. Son bölümde ise İbn Rüşd'ün savunduğu "Hareket", "İnâyet" ve "İhtirâ" delilleri açıklanmaktadır. Ibn Rushd who adopts a rationalist approach on the issue of proofs for the existence of God, criticizes those who reject the importance of rationalism. For him, rationalism should be in the center of the proofs for the existence of God. Furthermore, he also criticizes Avicenna and Asharita Theologiaons, because he thinks that they misuse reason. Therefore, in this sense he both criticizes those who reject and misuse reason on the issue of proofs for existence of God. It is obvious that Ibn Rushd's criticisms are made within a framework. His thoughts and views on the proofs of the existence of God are subject of this thesis research. The proofs that Ibn Rushd defends and criticizes are discussed in the framework of his philosophical approach. The thesis work that is named as "Ibn Rushd's Approach to Proofs for the Existence of God" have three main parts besides the "Preface", "Introduction" and, "Conclusion" parts. In the first part Ibn Rushd's thoughts are examined in the context of reason and faith; whether God is purpose or subject of science of metaphysics. In the second part, Ibn Rushd's criticisms against argument of "Hudûs" and argument of "İmkân" are analyzed. In the third part Ibn Rushd's "Prime Mover", "İnayah", and "İhtira" arguments are explained.