Ahlatın (Pyrus Elaeagrifolia Pallas) bodurlaştırıcı ara anaç “Oh X F-333” ile birlikte in vitro çoğaltımında mikro aşılama tekniğinin kullanımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, BAHÇE BİTKİLERİ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Aysun KOLTARLA

Danışman: Hatice Dumanoğlu

Özet:

Bu çalışma, in vitro mikro aşılama yöntemiyle OH x F 333 / ahlat çöğürü aşı kombinasyonlarının elde edilmesi ve aşılı bitkilerin dış koşullara alıştırılması amacıyla 2005-2007 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmada in vitro koşullarda çimlendirilmiş 10-14 günlük ahlat çöğürleri anaç ve OH x F 333’ün 2-3 yaprak ile birlikte apikal meristemi içeren in vitro sürgünleri kalem olarak kullanılmıştır. Mikro aşılar yarma aşı tekniği ile yapılmıştır. Aşılı bitkiler, makro element düzeyi ½ kuvvetindeki modifiye edilmiş Murashige and Skoog (1962) besin ortamı üzerinde 8 hafta süreyle kültüre alınmıştır. Çalışmada kontrol uygulamasının (16 saatlik fotoperiyot) yanında inkübasyonun ilk bir ya da iki haftasında tamamen karanlık uygulamaları yapılmıştır. İn vitro aşılı bitkiler 1) perlit (1/2) + torf (1/2) (kontrol), 2) bahçe toprağı (1/4) + kum (1/4) + perlit (1/4) + torf (1/4), 3) bahçe toprağı (1/3) + kum (1/3) + perlit (1/3) ya da 4) kum (1/3) + perlit (1/3) + torf (1/3) ortam karışımlarında bir ay süreyle dış koşullara alıştırılmıştır. Kontrol, bir hafta ve iki hafta karanlık uygulamalarında aşı tutma oranı sırasıyla %98, %87 ve %89 olmuştur. Benzer şekilde uygulamalara göre aşı kaynaşma düzeyi (1-3) 2.6 ± 0.0, 2.4 ± 0.1 ve 2.4 ± 0.1, aşı sürgününün uzunluğu 11.4 ± 0.5 mm, 12.1 ± 0.9 mm ve 12.2 ± 0.3 mm ve yaprak sayısı 6.6 ± 0.1, 5.2 ± 0.3 ve 5.2 ± 0.6 olarak kaydedilmiştir. Çalışmada, aşı sürgün uzunluğu dışında en iyi sonuçlar kontrol uygulamasından elde edilmiştir. Karanlık uygulamaları arasındaki farklılık istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır. Dış koşullara alışma oranı %1.7 ile %6.7 arasında belirlenmiş ve ortamlar bu oran üzerine etkili olmamıştır.Abstract This study was conducted to obtain combinations of OH x F 333 / Pyrus elaeagrifolia Pallas seedling by in vitro micrografting technique, and to acclimatize micrografted plants during 2005-2007. In the study, in vitro germinated 10-14 day-old Pyrus elaeagrifolia seedlings were used as rootstock, and in vitro shoots of ‘OH x F 333’ consisted of apical meristem plus 2-3 leaves were used as scion. Cleft grafting was applied in micro graftings. Grafted plants were cultured on modified Murashige and Skoog (1962) medium with ½ strength of macro nutrients for 8 weeks. In the study, complete darkness treatments were applied for initial a week or two weeks of incubation in addition to the control (a 16-h photoperiod). In vitro grafted plantlets were acclimatized for a month in 1) perlite (1/2) + peat (1/2) (control),2) soil (1/4) + sand (1/4) + perlite (1/4) + peat (1/4), 3) soil (1/3) + sand (1/3)+ perlite (1/3) or 4) sand (1/3) + perlite (1/3) + peat (1/3) medium combinations. Graft takes for control, a week and two weeks of dark treatments were 98%, 87% and 89%, respectively. Similarly, graft junction rating (1-3) was 2.6 ± 0.0, 2.4 ± 0.1 and 2.4 ± 0.1, length of graft shoots was 11.4 ± 0.5 mm,12.1 ± 0.9 mm and 12.2 ± 0.3 mm, and the number of leaves were 6.6 ± 0.1, 5.2 ± 0.3 and 5.2 ± 0.6 for treatments, respectively. The best results except length of graft shoots were obtained control treatment in the study. Differences between the dark treatments were not statistically significant. Acclimatization success was between 1.7% and 6.7%, and the media did not effect on acclimatization success.