Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ESMA ÇUBUKCU
Danışman: ENGİN ERDEM
Özet:Tanrı'nın varlığının kanıtlanması, ilahi basitlik ve ilahi sıfatlar meselesi filozoflar ve kelamcılar arasında tartışılan ve görüş ayrılıklarının belirginleştiği felsefesi-teolojik geleneğin ve çağdaş din felsefesinin en tartışmalı konularından biridir. İki bölümden oluşan tezde Celaleddin Devvani'nin Tanrı'nın varlığı ve sıfatları hakkındaki görüşleri konu edilmektedir. Birinci bölümde, teistik kanıtların sınıflandırılmasını, Devvani'nin isbat-ı vacib anlayışını, onun deliline getirilen eleştirileri ve Devvani'nin bu eleştirilere verdiği cevapları açıkladık. Devvani'ye göre İlahi basitlik ve Tanrı'nın bir'liği arasındaki ilişkiyi inceledik. İkinci bölümde Devvani'nin zat-sıfat ilişkisi ve ilahi sıfatlar hakkındaki görüşlerini inceledik. Sonuç olarak; Devvani, Tanrı'nın varlığını kanıtlamada İbn Sina'nın yolunu takip etmiş ve bu yolun burhan-ı limmi olduğunu ortaya koymuştur. İlahi basitliğe göre Tanrı'da varlık-mahiyet ayrımının imkansızlığını, vücud ve mevcud kavramlarının analizini yaparak açıklamıştır. Tanrı'nın bir'liğini apriori delillerle araştırarak İbn Sinacı bakış açısını paylaşmıştır. Tanrı'nın sıfatlarını ve zat-sıfat özdeşliğini ilahi basitliğe uygun olarak yorumlamıştır. İbn Sinacı metafizik ilkelerle Eşari kelamının kaderciliği arasında senteze gitmesi Devvani'nin dikkat çekici bir özelliği olarak öne çıkmaktadır. The proof of existence of God, the problem of divine simplicity and divine attributes which are the topics of philosophical-theological tradition and modern philosophy of religion are the issues which the divergences become evident and discussed between philosophers and mutakallimin. In the thesis consisting of two parts, Jalal al-Din al-Dawani's convictions with regard to God's existence and attributes are being examined. In the 1st chapter, the classification of theistic proofs, Dawānī's intellection of isbat-ı wajib, the supporting-opposing views on his proof and his responses to the ideas are analyzed. Furthermore, concepts of divine simplicity and God's oneness were examined through Dawani's perspective. In the 2nd chapter, Dawani's ideas on relationship between God's nature and his attributes and divine attributes were rendered. In conclusion, Dawani followed Avicenna's path while proving God's existence and put forward that the path is burhan-ı limmi. He had explained the impossibility of distinction between existence and essence in God by analyzing the concepts of wujud and mawjud in terms of divine simplicity. He analyzed God's oneness with apriori evidences and shared Avicenna's point of view. He interpreted God's attributes and the identity of God's existence and essence depending on divine simplicity. His syntheses between Avicenna's metaphysical principles and Ash'ari theology is one of the most remarkable characteristics of Dawani.