Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞİRİN YATKIN
Danışman: SERAP NAZLI
Özet:Bu araştırmanın amacı, grupla psikolojik danışma programının, tutukluve hükümlü gençlerin sosyal becerilerini ve özsaygı düzeylerini arttırmayayönelik etkisini incelemektir.Araştırmaya katılan denekler, Ankara ili Sincan Çocuk ve GençlikKapalı Cezaevi’nde kalan 18-20 yaş arası tutuklu ve hükümlü erkeklerarasından seçilmiştir. Araştırmada deney ve kontrol gruplu ön test, son testmodeline dayalı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın bağımsızdeğişkeni, ön test ve son test arasında deney grubuna uygulanan gruplapsikolojik danışma programıdır. Araştırmanın bağımlı değişkenleri ise, tutukluve hükümlü gençlerin sosyal becerileri ve özsaygı düzeyleridir.15 oturumluk grupla psikolojik danışma programı deney grubundakitutuklu ve hükümlü gençlerin özellikleri dikkate alınarak tasarlanmıştır.Programda yer alan etkinlikler çalışma grubunun özellikleri ve ilgili alan yazınincelenerek hazırlanmıştır. Programda Wellman ve Moore’un taksonomisidikkate alınarak 36 kazanım belirlenmiştir. Oturumlar 90 dakika sürmüş veoturumlarda danışanlara sosyal beceri kazandırmaya, kendilerini kabuletmeye ve kendilerine saygı duygusunu geliştirmeye, bilişsel çarpıtmalarınıfark etmelerine yönelik çeşitli etkinlikler yer almıştır. Program deney grubuna24.Aralık.2010–21.Şubat.2011 tarihleri arasında uygulanmıştır. Program uygulanmadan önce ve uygulandıktan sonra hem deney grubuna, hem kontrolgrubuna bağımlı değişkenlerle ilgili ön testler ve son testler uygulanmıştır.Bağımlı değişkenlere ilişkin veriler, Bacanlı ve Erdoğan (2002)tarafından Türkçe’ye uyarlanan Mattson Çocuklar İçin Sosyal BeceriDeğerlendirme Ölçeği (MESSY) ve Bogenç tarafından 1998 yılında geliştirilenKendine Saygı Ölçeği (KSÖ) ile elde edilmiştir. Söz konusu ölçekler araştırmabaşlangıcında ve sonunda hem kontrol hem de deney grubuna uygulanmıştır.Elde edilen verilerin analizinde deney grubunun öntest sontest karşılaştırmasıiçin parametrik olmayan testlerden ilişkili ölçümler için Wilcoxon İşaretli SıralarTesti; deney ve kontrol gruplarının son test karşılaştırmaları için de yineparametrik olmayan testlerden ilişkisiz ölçümler için Mann Whitney- U Testiuygulanmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, grupla psikolojikdanışma oturumlarına katılan deneklerin sosyal beceri düzeylerinde veözsaygı düzeylerinde uygulama öncesi ölçümlere oranla anlamlı düzeyde(p<.05) yükselme olduğu bulunmuştur. Ayrıca uygulama sonrası ölçümlerebakıldığında uygulamaya katılan grubun sosyal beceri düzeylerinde veözsaygı düzeylerinde, uygulamaya katılmayan grubun sosyal beceri düzeylerive özsaygı düzeylerine göre anlamlı düzeyde (p<.05) bir artış bulunmuştur.AbstractThe purpose of this study is to examine the effect of group counselingprogram on social skills and self-esteem levels of arrested and imprisonedyoung people.The subjects participating to the research are selected among arrestedand imprisoned males with ages between 18 and 20 staying in Ankara citySincan Child and Youth Closed Prison. In the research, an initial test withexperiment and control group and experimental pattern depending on finaltest is used. The independent variable of the research is the counselingprogram applied to the only experiment group between initial and final tests.The dependent variables of the research are the social skills and self-esteemlevels of arrested and imprisoned young people.Group counseling program including 15 sessions is designed based onthe (humanistic) theory of counseling. The program was prepared by takingthe properties of the study group (their being in prison, education levels andetc.) in consideration and examining related field literature. Taking intoaccount the acquisition of Wellman and Moore’s taxonomy 36 recoveries weredetermined in the program. The sessions lasted for 90 minutes and Theprogram includes various activities that will gain the social skills, feelings ofself-acceptance and self-esteem to the counselees and to let them realize their cognitive distortions. The program was applied with the experimentgroup between 24th.12.2010 and 21th.02.2011. The program was onlyapplied to the experiment group but before and after the application initial andfinal tests were applied to both of experiment and control groups related withthe dependent variables.The data related with dependent variables, were obtained from MattsonSocial Skill Evaluation Scale for children which was adapted to Turkish byBacanlı and Erdoğan (2002) and self Esteem Scale developed by Bogenç in1998. These scales were applied to both of the experiment and control groupsat the beginning and end of the research. In the analysis of the obtained data,for the intial test – final test comparison of the experiment group, Wilcoxonmarked sequences test (which is non-parametric) is used for relatedmeasurements and for the initial test comparison of the experiment andcontrol groups Mann Whitney- U Test is used for related measurementsAccording to the obtained findings at the end of the research, it wasfound out that there is a significant increase in the social skill levels and selfesteemlevels compared with the measurements made before the application(p<.05). It was also found out that the social skill and self-esteem levels of thegroup participating to the application was significantly higher than thecompared group which did not participate to the application (p<.05).