Farabi'nin siyaset felsefesinin kökleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ADAN JARSO GOLOLE

Danışman: İBRAHİM MARAŞ

Özet:

Abu Nasr Al-Fârâbî (870 - 950), İslam Felsefesi tarihindeki en önemli filozoflardan birisidir. Fârâbî, İslam toplumunun halifelik yahut imparatorluk gibi yönetim biçimleriyle yönetildiği bir zamanda, bir toplumun yönetim sisteminin nasıl olması gerektiğine dair entelektüel ve rasyonel bir çerçeve çizen ilk Müslüman filozoftur. Fârâbî, İslam siyaset felsefesinin ilk sistematik filozofu ve mimarı sayılır. Fârâbî’nin kendi siyaset felsefesini oluştururken Eflatun, Aristoteles, ve Yeni Eflatuncu Plotinus, Proclus, Porphyry, Themistius ve Iamblichus gibi filozofların görüşlerinden faydalandığı ve bu görüşleri değerlendirerek kendine özgün bir düşünce tarzı ortaya koyduğu görünmektedir.Fârâbî’nin siyaset felsefesinin detaylarına bakıldığında, yukarıda adı geçen filozofların görüşlerinden bilinçli olarak faydalandığı ve kendi siyaset felsefesini inşa ederken bu filozoflardan tevarüs ettiği düşüncelerden faydalandığı görülür. Fârâbî’nin mevcut siyaset felsefesi tarihi çalışmalarında yeterince vurgulanmamış olmasına rağmen Yeni Eflatuncu filozofların görüşlerine çok büyük önem verdiği anlaşılmaktadır. Özellikle, Fârâbî’nin siyaset felsefesinde erdemli şehrin vatandaşlarının erdemli olmak için sahip olmaları ön görülen siyasal erdemlere (ihtiyatlılık, cesurluk, ölçülülük ve adalet) vurgusu Yeni Eflatuncu düşüncenin etkisini ortaya koymaktadır. Bunun yanında, Fârâbî’nin teellüh (ilahlaşma) anlayışı ve erdemli devletin yöneticisinin peygamber olması da bu etkinin görülebileceği benzer örneklerdendir.AbstractAbu Nasr Al-Fârâbî (870-950), occupies a unique position in the history of philosophy, he is the first Muslim Medieval philosopher to initiate and organize political thought in society generally ruled and governed by revealed religious rules. Indeed he lays philosophical foundation for political programs in the post classical age, dominated by divined belief. Fârâbî in crafting his political thought hugely considered the ideas of classical political philosophers like Plato and Aristotle as well as political ideologies of neo-Platonic philosophers e.g. Plotinus, Proclus, Porphyry, Themistius and Iamblichus. He intelligently selected the political ideas of these political philosophers and expertly reconciled it with his personal ideologies to cleverly bring out a systematically drafted, intellectually credited and organized political thought. Although rarely mentioned and very little interest give from the side of political philosophy writers Fârâbî’s political philosophy has largely borrowed from Neo-Platonic political philosophy. Fârâbî’s embracement of Neo-Platonist ‘cardinal virtues’ for the citizens of the ideal state and it leaders is one of the significant example of these influence of Neo-Platonist on him. Equally Fârâbî’s divinization of his political thought and the fact that leaders of his ideal state should possess a prophetic characteristic has it’s root in Neo-Platonism.