Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ENGİN BAHAR
Danışman: HAKAN VOLKAN ŞENAVCI
Özet:Örten çift yıldızların örtme ve örtülme sonucu ışık eğrilerinde oluşan dönemli değişim, bir başka deyişle minimumlar, bize bu sistemlerin yörünge dönemlerini ışık eğrileri üzerinden doğrudan hesaplayabilme imkânı sunmaktadır. Benzer şekilde, zonklayan yıldızların da zonklama dönemlerini bu şekilde belirlemek mümkündür. Bu türden değişen yıldızların yörünge veya zonklama dönemlerinde meydana gelecek olan değişim ışık eğrilerine doğrudan yansır. Dolayısıyla bu tür yıldızların uzun süreli gözlemleri, yörünge veya zonklama döneminin zaman içerisinde nasıl değiştiğini görmek bakımından önemlidir. Bu değişimi incelemek ise bu yıldızların fiziksel doğasını anlamak adına birçok önemli bilgiler sunmaktadır. Hem yer tabanlı teleskoplar, hem de Kepler ve CoRoT gibi uzay teleskopları sayesinde literatürde önemli miktarda örten çift ve zonklayan yıldızlara ait ışık eğrisi verisi bulunmaktadır. Özellikle uydu teleskoplardan elde edilen verilerin hassasiyeti sayesinde bu zamana kadar bu türden değişen yıldızlara ilişkin bilinmeyen bazı fiziksel özellikler dahi ortaya çıkarılmıştır. Öte yandan, yer tabanlı verilerle karşılaştırıldığında, uydu verileri kullanılarak gerçekleştirilen analizler sonucu elde edilen parametreler çok daha hassas ve güvenilir sonuçlar vermektedir. Bu bağlamda, bu tez çalışması kapsamında, hızlı ve hassas bir şekilde ekstremum zamanlarının (minimum veya maksimum) hesaplanıp dönem değişim analizine hazır hale getirmek amacıyla Python programlama dilinde bir bilgisayar programı (Xtrema) yazılmıştır. Xtrema programının tanıtıldığı ve literatürdeki benzer programlar ile karşılaştırıldığı bu çalışmada ayrıca, farklı türden değişen yıldızlara ilişkin Kepler ve CoRoT verilerinin program yardımıyla ekstremum zamanları hesaplanmış ve sonuçları tartışılmıştır.AbstractPeriodic changes on light curves of eclipsing binary stars due to eclipses, in other words minima, allows us to directly determine the orbital periods of these systems. Similarly, it is also possible to determine the pulsation periods of pulsating stars with this method. It is obvious that any variations on the orbital and pulsation periods of these variable stars will affect their light curves. For those reasons, long term observations have an important role to detect the variations on the orbital and pulsation periods in time. In addition, studying such variations provide us significant amount of knowledge to understand the underlying physical nature of these objects. By both ground based telescopes and space telescopes like Kepler and CoRoT, significant amount of light curve data that belong to eclipsing binaries and pulsating stars, could be found in the literature. Especially, the high accuracy of space telescope data, enable us to reveal some of unknown physical features of stars. On the other hand, space telescope data which are used for the analyses of some parameters, are more sensitive and reliable than that are obtained using ground-based telescope data. In this thesis study, a Python based computer programme (Xtrema) has developoed in order to calculate minima and maxima times quickly, more accurately and make them ready for period analysis. In addition to the introduction and comparison of the code with similar programmes in the literature, Kepler and CoRoT data of different kind of stars are used to calculate the extremum times together with the discussion of results.