Yüz yıl önce Türk hukukunda parlamento faaliyetleri: 1921 yılında TBMM


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İBRAHİM OMAK

Danışman: SEDA ÖRSTEN ESİRGEN

Özet:

Milli Mücadele'nin direniş yılı olarak tanımlanabilecek 1921 yılı, Türk hukuk tarihi açısından da önemli gelişmelerin yaşandığı bir yıl olmuştur. Bu çalışmanın amacı, Milli Mücadele'nin cephe hattını yöneten ve uluslararası siyasetini belirleyen TBMM'nin, 1921 yılı içerisinde gerçekleştirdiği faaliyetleri incelemektir. Anadolu'da başlayan direniş hareketlerinin oluşturduğu zemin üzerinde yükselen Milli Mücadele hareketi, TBMM'nin açılmasıyla birlikte hukuki meşruiyetinin en üst noktasına ulaşmıştır. Kuruluş evresinin ardından kısa sürede otoritesini sağlamlaştıran TBMM, 1921 yılı içerisinde askeri ve siyasi kazanımlar elde etmiştir. Bu yıl içerisinde gerçekleştirilen parlamento faaliyetleri ve özellikle 1921 Anayasası'nın kabulü, yeni kurulacak Türk devletinin habercisi sayılabilir. Çalışmanın birinci bölümünde Mondros Mütarekesi'nden TBMM'ye uzanan süreç açıklanmıştır. İkinci bölümde TBMM'nin yapısı, çeşitli yönleriyle incelenmiştir. Üçüncü bölüm, 1921 Anayasası görüşmelerine ilişkindir. Dördüncü bölümde ise, 1921 yılında meclis faaliyetleri ele alınmıştır. The year 1921, which can be defined as the year of resistance of the Turkish National Struggle, was also a year in which important developments took place in terms of Turkey's legal history. The objective of this study is to examine the activities carried out by the Turkish Grand National Assembly, which led the Turkish War of Independence and shaped the country's foreign policy, in 1921. The National Movement, which rose on the ground formed by the local resistance movements that broke in Anatolia, reached the zenith of its legitimacy with the inauguration of the Turkish Grand National Assembly. Consodilating its authority in a short time after its establishment, the Turkish Grand National Assembly gained military and political achievements in 1921. The parliamentary activities carried out during this year, and especially the adoption of the 1921 Constitution, can be considered as the harbinger of the new Turkish state to be established. In the first part of the study, the process starting from the Armistice of Mudros to the Turkish Grand National Assembly is explained. In the second part, the structure of the Turkish Grand National Assembly is examined from various aspects. The third part deals with the negotiations on the 1921 Constitution. In the fourth chapter, the activities of the parliament in 1921 are discussed.