Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÇAĞATAY ŞENOL
Danışman: Canan Yücesan
Özet:
Amaç: Baş ağrısı olan hastalarda sekonder
nedenleri dışlamak için yapılan beyin MR görüntülemelerinde non-spesifik
akmadde lezyonlarına rastlanılabilmektedir. Non-spesifik ak madde lezyonlarının
migren hastalarında daha sık görüldüğüne dair bildirimler mevcuttur. Bu
çalışmanın birincil amacı Beyin MR’de nonspesifik lezyonu olan ve olmayan
hastalarda baş ağrısının özelliklerini karşılaştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: 01.01.2010
ile 01.06.2021 tarihleri arasında İbni Sina Hastanesi Nöroloji polikliniğine
baş ağrısı şikayeti ile başvuran ve bu nedenle kranial MR çekilen hastaların
dosyaları taranmıştır. Nonspesifik ak madde lezyonunu açıklayabilecek başka
hastalıkları olan hastalar dışlanmıştır. Çalışmaya 55 yaşında veya daha genç
olan, kranial MR’sinde non-spesifik ak madde lezyonu olan 119 hasta ve olmayan
126 hasta olmak üzere toplam 245 hasta dahil edilmiştir. Hastaların baş ağrısı
özellikleri, MR bulguları, ek hastalıkları, kullandığı ilaçlar hastane kayıt
sisteminden bakılarak retrospektif olarak taranmıştır. Hastaların baş ağrısı
tipleri Uluslararası Baş Ağrısı Tanı Kriterleri (2018) temel alınarak
konulmuştur.
Bulgular: MR lezyonu olan grubun yaş
ortalaması 36.18±9.46; olmayan grubun yaş
ortalaması 36.50±9.44 idi (p=0.939).
MR lezyonu olan grupta migren oranı %58, gerilim tipi baş ağrısı oranı % 42
iken; MR’si normal olan grupta migren tipi baş ağrısı % 61.9, gerilim tipi baş
ağrısı oranı %38.1 idi. Aradaki fark istatiksel olarak anlamlı değildi (p=0.531).
Baş ağrılarının karakteri, ağrı süresi, sıklığı, şiddeti, lokalizasyonu ve
hastalık süresi açısından da gruplar arasında fark bulunmadı (her biri için
p>0.05). Yaş, baş ağrısı süresi, sıklığı, şiddeti, tipi ve hastalık süresinin
etkisinin değerlendirildiği regresyon analizinde MR lezyonuna yol açabilecek
bağımsız bir yordayıcı bulunmadı.
Sonuç: MR’de lezyona yol açabilecek başka hastalığı olmayan migren ve gerilim
tipi baş ağrısı hastalarında MR’de nonspesifik ak madde lezyonlarının görülme
olasılığı benzerdir. Bu hastalarda MR’de lezyonu olan ve olmayanlar arasında
baş ağrısının özellikleri açısından fark yoktur.
Anahtar Kelimeler: Baş ağrısı, migren, gerilim tipi baş ağrısı, beyin manyetik rezonans görüntüleme, nonspesifik ak madde lezyonu.