Bir sulak alanı biçimlendiren çok katmanlı dinamiklerin peyzaj biyografisi yaklaşımıyla araştırılması: Bafa Gölü örneği


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HURİYE SİMTEN SÜTÜNÇ

Danışman: MEHMET EMİN BARIŞ

Özet:

İnsan yaşamının vazgeçilmez bir parçası olarak peyzajlar, insan yaşamındaki anları, anıları ve düşünceleri özümseme potansiyeline sahiptir. Bu özümsemeye insanın varlığı ve kişisel hayat döngüleri de katkı sağlamaktadır. Bu araştırmada, peyzaj – insan – mekân (sulak alan) ve zaman özelliklerinin birbirlerini uzun dönemde (longue durée) nasıl biçimlendirdikleri, değiştirdikleri ve dönüştürdükleri çok katmanlı dinamikler (arkeolojik, ekolojik, kültürel) aracılığıyla biyografik açıdan ortaya konulmuştur. Bu amaçla araştırma alanının biyografik veri tabanı çok katmanlı dinamikler temel alınarak, tarihsel haritaların ve geçmişe yönelik doğal verilerin Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ortamında işlenmesiyle oluşturulmuştur. Veri tabanındaki sayısal veriler ilk önce dönemsel özelliklerine göre ayrılmış daha sonra dinamiklerin katmanları şeklinde ayrılarak eğilim ve yoğunluk analizleri yapılmış ve haritalanmıştır. Kültürel dinamik ise, eğilimin ve yoğunluğun araştırma alanındaki peyzajın değişimini/dönüşümünü nasıl etkilediği konusunda yorumlanmıştır. Sonuçta, bir sulak alan peyzajının geçmiş ve bugün ile bağlantısı biyografik olarak ortaya konularak gelecek yönetimi için senaryolar üretilmiştir. Bu senaryolarla, peyzajın uzun dönem değişimleri irdelenmiş, biyografik yaklaşımın sadece peyzaj mimarları için değil, bu çalışmaya katkı koyacak farklı meslek disiplinleri için de önemi vurgulanmıştır. Bu araştırmanın sonuçları, bundan sonraki çalışmalarda hem bir sulak alan peyzajının hem de farklı peyzajların geçmiş ve gelecekle bağlantısının kurulması ve geleceğinin yönetilmesi konusunda katkılar sağlayacaktır. As an essential part of human life landscapes, have the potential to absorb moments, memories, and thoughts. Human existence and personal life cycles also contribute to this process. In this study, how landscape-human-place (wetland) and time features have been shaped, changed and transformed each other in long term biographically have been presented using multi-layered dynamics (archaeological, ecological, cultural). For this purpose, the biographical database of the research area has been formed by processing historical maps and historical natural data in Geographic Information System (GIS) based on multi-layered dynamics. First, the digitized data has been separated according to periodic characteristics, then directional distribution and density analyzes have been done and mapped by dividing into layers of dynamics. Cultural dynamic is used to interprete of the change/transformation of the landscape in the research area. As a result, scenarios for the future management have been produced by biographically linking the past and present of a wetland landscape. With these scenarios, the long-term changes of the landscape were examined and the biographical approach was emphasized not only for landscape architects but also for different professional disciplines which would contribute to this work. The results of this research will contribute to link both of a wetland landscape and different landscapes with past and future and help managing future.