Çocukların medya okuryazarı kılınmasında kütüphanelerin katkısı ve medya mentörü olarak kütüphaneciler


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ANNA MOGHADDAM

Danışman: OYA GÜRDAL

Özet:

Bu tez, kurumsal bir çerçeve içinde, medya okuryazarlığı ve medya mentörlüğü süreçleri, çocukların eğitimi ve kütüphanelerin/ kütüphanecilerin bu konudaki rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, literatüre dayalı biçimde medya okuryazarlığı, medya mentörlüğü, dijital medya ile ilgili çocukların eğitimini destekleyen kütüphaneciler, öğretmenler, ebeveynler, çocuk bakıcıları ve eğiticileri- ÇBE'ler gibi medya mentörleri ve özellikle medya mentörü olarak kütüphanecilerin yeterlilikleri ve rolleri konuları irdelenmiştir. Araştırmada, Türkiye'nin başkenti Ankara'da bulunan il ve ilçe halk kütüphanelerinin çocuk bölümleri ve bir çocuk kütüphanesi bazında konu bağlamında durum saptaması yapılmıştır. Bu doğrultuda, kütüphanelerde çocuklara yönelik gerçekleştirilen etkinlikler, sunulan hizmetler, medya okuryazarlığı eğitim durumu, kütüphane çalışanlarının eğitim durumu ile kütüphanecilerin medya mentörlüğü rolü ve medya kullanımı eğitimi sürecinde hangi katkıları sunduklarına ilişkin görüşme yoluyla veriler toplanmış ve analiz edilmiştir. Araştırmada ayrıca kütüphanelerin dermelerinde bulunan çocuklara yönelik bilgi kaynakları, kütüphanelerin fiziki alanı ve teknoloji olanaklarına ilişkin verilerin elde edilmesine ve değerlendirilmesine çalışılmıştır. Araştırma sınırlılıkları bağlamında, bulgular göstermiştir ki, halk kütüphanelerinin çocuk bölümlerinde ve incelenen bir çocuk kütüphanesinde çalışanların iyi niyetleri ve çabalarıyla sınırlı düzeyde etkinlikler düzenlenmektedir. Ancak medya okuryazarlığı ve medya mentörlüğü konusunda, eğitimli personel sayısının yetersizliğinden dolayı, yeterince katkı sunulamamaktadır. Medya okuryazarlığı programları hazırlama ve medya mentörlüğü konusunda kütüphane çalışanlarının bilgilendirilmesine gereksinim bulunmaktadır. Bu bağlamda, ivedilikle, konuya ilişkin rehberlik edecek dokümanların hazırlanması ve toplantıların özellikle de çalıştayların düzenlenmesi ve belirli aralıklarla tekrarlanması yerinde olacaktır. This dissertation aims to examine the theoretical framework of media literacy and media mentoring processes, children's education and the role of libraries in this context. In the literature research, media literacy, media mentorship, media education about children's media and media mentors such as libraries, teachers, parents, child caregivers and their media mentoring issues were examined. The study concerns about two sub-topics regarding the public libraries of Ankara, the capital of Turkey: Media Literacy and media mentorship. In this study, media literacy education status of public libraries in Ankara was determined. It also tries to answer the question of how these libraries contribute to children's activities, services, and training. In order to define these processes, the media literacy and media mentorship development stages in Turkey are examined with interviews and observations in the public libraries of Ankara. Their staffs' media literacy knowledge level, their role of media mentorship and other detailed analysis has been carried out. In addition, researches have been made to obtain and evaluate data on information resources in the collection of the libraries, their physical space, and technology possibilities for children. In the context of research limitations, findings have shown that there are limited activities in the children's sections of the public libraries and in an examined child library through the endeavors and the well-intentioned of their staffs. However, due to the insufficient number of educated personnel in the field of media literacy and media mentorship, sufficient contribution is not available. There is a need for library staff to be informed about media literacy programs and media mentorship. In this context, it is inevitable to prepare documents to guide the topic and to arrange the meetings, especially the workshops, and to repeat them periodically.