Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ZEHRA ÖZDEMİR
Danışman: TARIK SOYDAN
Özet:Günümüzde Türkiye'de genel olarak kamu personel sisteminde olduğu gibi Milli Eğitim Sisteminde de esnek kamu personel sistemine geçme doğrultusundaki politikalar yaygınlık kazanmaktadır. Çalışma yaşamında esneklik, çalışma süreleri, biçimleri, mekânı, çalışan ücretlerinin türü ve miktarı gibi bir dizi unsurun, standart kurallara dayalı olmaksızın belirlenmesi anlamına gelmektedir. Milli Eğitim Sisteminde, kadrolu, sözleşmeli, ücretli, vekil ve asker öğretmen olmak üzere beş tip istihdam biçimi bulunmaktadır. Eğitim alanında istihdam konusunda yaşanan temel sorunlardan birini sözleşmeli öğretmenlik uygulaması oluşturmaktadır. Sözleşmeli öğretmenlik, 14.09.2004 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı'na dayalı olarak, 2004-2005 öğretim yılından itibaren uygulanmaya başlanmıştır. Zaman içinde sözleşmeli öğretmenlik, esnek çalışma ve güvencesiz istihdamla özdeş olarak değerlendirilmiş ve kamuoyunda yaygın bir şekilde tartışılmıştır. Sonuçta, 04.07.2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan kararname ile sözleşmeli statüde çalışan öğretmenler kadroya geçirilmiştir. Olağanüstü Hal (OHAL) döneminde çıkarılan ve 27.07.2016 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "668 sayılı Kanun Hükmünde Kararname" ile sözleşmeli öğretmenlik yeniden getirilmiş ve sisteme giren tüm öğretmenler sözleşmeli olarak istihdam edilmiştir. Bu öğretmenler üç yıl ilk atandıkları yerde görev yapacak, daha sonra performans değerlendirme sürecine bağlı olarak kadrolu öğretmen olabilecek ve bir yıl daha aynı yerde ya da muadil bir yerleşim biriminde görev yaptıktan sonra hizmet puanı üstünlüğüne bağlı olarak yer değiştirebilecektir. Bu araştırmanın genel amacı Milli Eğitim Sisteminde esnek personel politikaları bağlamında sözleşmeli öğretmenlik uygulamasını çözümlemek ve değerlendirmektir. Araştırma nitel araştırma prosedürlerine uygun olarak gerçekleştirilmiş ve araştırmada nitel araştırma tekniği olarak yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2019 - 2020 ve 2020 – 2021 eğitim-öğretim yıllarında, Ankara ilinin farklı merkez ilçelerinde ilkokul, ortaokul ve lise basamağındaki genel devlet okullarında görev yapan kadrolu öğretmenler ve okul yöneticileri ile Türkiye'nin farklı yerleşim birimlerinde, ilkokul, ortaokul ve lise basamağındaki genel devlet okullarında görev yapan sözleşmeli öğretmenler oluşturmuştur. Araştırmanın çalışma grubunda 30 kadrolu öğretmen, 30 sözleşmeli öğretmen ve 15 okul yöneticisi bulunmaktadır. Araştırma kapsamında elde edilen bulgulara dayalı olarak sözleşmeli öğretmenliğin, kamu personel sisteminde esneklik sağlamaya dönük genel yönelimin bir parçası niteliğinde olduğu, farklı istihdam biçimlerine tabi öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin genel olarak sözleşmeli öğretmenlik uygulamasına tereddütle yaklaştıkları ve sözleşmeli öğretmenliğin mahrumiyet bölgelerine öğretmen görevlendirmek ve deneyimli öğretmenleri buralarda tutmak açısından genel olarak işlevsel bulunmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Bu sonuçlara dayalı olarak, sözleşmeli öğretmenlik uygulamasına son verilmeli, öğretmenler kadrolu olarak istihdam edilmeli, öğretmenlerin mahrumiyet bölgelerinde hizmet vermeleri için zorlayıcı değil teşvik edici politikalar geliştirilmelidir. Anahtar Sözcükler: Öğretmen istihdamı, sözleşmeli öğretmenlik, esnek istihdam, yeni kamu yönetimi yaklaşımı Today, policies towards transition into a flexible personnel system is gaining popularity in the National Education System as is in the public personnel system in general in Turkey. Flexibility in working life means defining a number of elements such as working hours, forms, locations, type and amount of employee wages, etc. without basing on the standard rules. There are five types of employment in the National Education System: permanent, contracted, paid, substitute and military teacher. One of the important discussions about employment in the field of education is the practice of contracted teaching. Contracted teacher practice has been implemented as of the 2004- 2005 academic year based on the decision of the Council of Ministers dated 14.09.2004. Over time, contracted teacher practice has been considered to be identical with flexible working and unsecured employment and has been widely discussed in the public. As a result, teachers working in contracted status were transferred to the permanent staff with the decree published on the Official Gazette on 04.07.2011. Contracted teacher practice was re-introduced with the "Decree Law No. 668" enacted after being issued in the Official Gazette dated 27.07.2016 during the State of Emergency and all teachers entering the system have been employed as contracted teachers. The teachers entering the system will work for three years in the duty location they are appointed, then, they can become permanent staff depending on the performance evaluation process, and, after working in the same place or in an equivalent settlement for one more year, they will be able to change their places depending on the service score superiority. The overall aim of this study is to analyze and evaluate the practice of contracted teaching in the context of flexible personnel policies in the National Education System. This study was conducted in accordance with the qualitative research procedures and semi-structured interview technique was used as the qualitative research technique. The study group consisted of permanent teachers and school administrators serving at general state schools at elementary, secondary and high school levels in the different central districts in Ankara and contracted teachers serving at general state schools at elementary, secondary and high school levels in different cities of Turkey in the 2019-2020 and 2020- 2021 academic years. The study group of the research includes 30 permanent teachers, 30 contracted teachers and 15 school administrators. It was concluded as a result of the study findings that contracted teacher practice is a part of the general orientation towards flexibility in the public personnel system, teachers of different forms of employment and school administrators generally approach the contracted teacher practice with hesitation, and contracted teacher practice is not functional in general in terms of sending teachers to deprivation areas and keeping experienced teachers there. Based on these results, the practice of contracted teachers should be terminated, teachers should be employed on a permanent basis, and policies for encouraging teachers to serve in deprivation zones should be developed instead forcing to do so. Key Words: Teacher employment, contracted teacher practice, flexible employment, new public management approach