Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MOHAMMED MUBARIQUE
Danışman: AYDA BÜYÜKŞAHİN SUNAL
Özet:Bu çalışma, ergenlerde empati ve duygu düzenlemenin güvenli bağlanma ile olumlu sosyal davranışlar arasındaki ilişkide aracılık rolünü incelemeye yönelik bir çalışmadır. Bu amaç doğrultusunda, bu çalışma kapsamında beş farklı denence oluşturulmuş ve test edilmiştir. Araştırma örneklemi Ankara'da eğitim görmekte olan 9. ve 10. sınıfa devam eden 200 öğrenci (112 kız ve 88 erkek) oluşturmaktadır. Her öğrenci dört farklı ölçeğin sorularına cevap vermiştir. Bunlar: Kerns Güvenli Bağlanma Ölçeği, Duygu Düzenleme Güçlükleri Ölçeği, Kişilerarası Tepkisellik Endeksi ve Olumlu Sosyal Davranış Yönelim Ölçeği'dir. Çalışmada değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenebilmesi için Pearson korelasyon analiz yapılmıştır. Son olarak, güvenli bağlanma ve olumlu sosyal davranışlar arasındaki ilişkide empati ve duygu düzenlemenin aracılık rollerini inceleyebilmek amacıyla aracılık analizi yapılmıştır. Bulgular, ana-babaya güvenli bağlanmanın, ergenlerin empati ve duygu düzenlemelerini etkilediğini, bunun da olumlu sosyal davranışları etkilediğini göstermiştir. Güvenli bağlanan ergenler duygu düzenleme güçlükleri daha az göstermekte ve dolayısıyla yardıma muhtaç olan başka bireylere destek verebilmektedirler. Ayrıca, güvenli bağlananlar arasında empati düzeyi daha yüksektir ve bu da onların başka bireylerin zor durumlarını anlamalarına yardim etmektedir. Bu nedenle de, olumlu sosyal davranışlar daha fazla gösterme eğilimindedirler. Ayrıca, çalışmada ergenler arasında güvensiz bağlanmanın empatiyi olumsuz etkilediğini ve bunun da ihtiyaç durumdaki başka bireylere cevap verme yatkınlığını olumsuz etkilediğini ortaya koymaktadır. Bu bulgular gelecekte yapılacak hem kuramsal hem de uygulamalı çalışmalar için çok sayıda çıkarıma sahip olacağı tartışılmıştır. Abstract The primary aim of this study was to examine the mediating role of adolescents' empathy and emotion regulation in the relationship between adolescent's attachment security and prosocial behaviour. Toward this end, 200 (88 boys and 112 girls) high school students were selected as research participants from three different schools in Ankara, Turkey. The participants were each given four different questionnaires to complete. The questionnaires included: Kern's Attachment Security Scale, Interpersonal Reactivity Index by Dave (1983), Difficulties in Emotion Regulation Scale by Gratz and Roemer (2004) and Prosocial Tendencies Measure by Carlo and Randall (2002). In all, five different hypotheses were formulated and tested. The analyses, which involved Pearson Correlation and Mediation, revealed the following findings. First, a significant negative correlation was found between adolescents' scores on difficulties in emotion regulation scale and scores on attachment security and prosocial behaviour. That is, higher scores on difficulties in emotion regulation scale corresponded with lower scores on adolescents' attachment security and prosocial behaviour. However with respect to empathy, a significant positive correlation was revealed between adolescents' scores on empathy and scores on attachment security and prosocial behaviour. That is, higher scores on empathy corresponded with higher scores on both attachment security and prosocial behaviour. Finally as predicted, results from the meditational analyses revealed that adolescent's emotion regulation and empathy significantly mediated the relationship between adolescent's attachment security with the parent and prosocial behavior. The implications of these findings were discussed.