Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DÖNDÜ MERVE ÇETİNKAYA SÖNMEZ
Danışman: ELMAS ERDOĞAN
Özet:Geleneksel yerleşmeler bir planlama - tasarım süreci ve yönlendirmesi olmadan yerel halkın yaşam biçimi, gelenek görenekleri ve gereksinimleri doğrultusunda kendiliğinden gelişen ve organize olan kent parçalarıdır. Yerel halkın tarih boyunca sosyokültürel ve sosyoekonomik faaliyetlerini yansıtan geleneksel yerleşmeler korunması ve gelecek nesillere aktarılması gereken miras alanlarıdır. Bu araştırmada geleneksel yerleşmelerin korunabilmesi için yerel halkında koruma sürecine dahil olduğu bir koruma yöntemi olarak ekomüzeler önerilmektedir. Ekomüzeler yerel halk ve ziyaretçiler için ortak faydalar sağlayan sürdürülebilirlik temeline dayanan bir koruma biçimidir. Bir alanın ekomüze olarak korunması yerel halka ait olduğu çevrede miras değerlerini ve sosyokültürel - sosyoekonomik geleneklerini koruma imkanı sağlamaktadır. Aynı zamanda ziyaretçilerin bölgenin miras değerlerini deneyimleyerek öğrenmesi için olanaklar sunmaktadır. Ekomüzeler ilk olarak Fransa'da ortaya çıkmıştır. Bugün Dünya'nın farklı ülkelerinde yerel halkın katılımı ile ziyaretçilerin miras değerlerini deneyimleyerek öğrenmesine olanak tanıyan bir koruma yöntemi olarak uygulanmaktadır. Ekomüzeler hem yerel kalkınmayı hem de mirasın korumasını hedef alması nedeni ile geleneksel yerleşim alanlarının korumasında bir yöntem/uygulama biçimi olarak önerilmektedir. Bu araştırmanın amacı özgün kent parçaları olan geleneksel yerleşmelerin özgün dokuları içinde geleneksel yapılar ve peyzaj yapısını oluşturan bütün bileşenlerin korunarak kültürel sürekliliğinin sağlanabilmesi amacı ile ekomüzeye dönüştürülmesinin Mustafapaşa/Sinasos geleneksel yerleşim dokusu örneğinde değerlendirilmesidir. Bu kapsamda geleneksel yerleşmelerde koruma, ekomüzeler, kültürel çevre, kültürel miras kavramları ile geleneksel yerleşmelerin gelişim süreçlerine değinilerek, araştırma alanı olan Mustafapaşa/Sinasos geleneksel yerleşim alanında gerçekleştirilen arazi etüt analiz çalışmaları sonucunda elde edilen bulgular doğrultusunda geleneksel yerleşim alanı içinde kentsel sit alanı sınırlarında yer alan doğal ve kültürel değerlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacı ile ekomüzeye dönüştürülmesi için öneriler geliştirilmiştir Traditional settlements are parts of the urban that develop and organize spontaneously in accordance with the way of lifestyle, traditions and requirements of the local people without a planning - design process and orientation. Traditional settlements that reflect the sociocultural and socioeconomic activities of the local population throughout history are heritage sites that need to be preserved and passed for to future generations. In this research, ecomuseums are proposed as a method of conservation in which the local community is involved in the conservation process in order to protect the traditional settlements that have emerged in line with the needs of the local population. Ecomuseums are a form of conservation based on sustainability that provides common benefits for local people and visitors. The ecomuseums protection of an area provides the opportunity to protect heritage values and sociocultural – socioeconımic traditions in the environment where it belongs to the local community. It also offers opportunities for visitors to learn by experiencing the heritage values of the region Ecomuseums first appeared in France. Today, it is implemented as a protection method that allows visitors to experience and learn their heritage values with the participation of local people in different countries of the world. Ecomuseums are proposed as a method/practice for the protection of traditional residential region, as they target both local development and heritage conservation. The aim of this research is to evaluate traditional buildings within the original textures, which are original urban parts, and to transform them into an ecomuseum in order to ensure cultural continuity by preserving all the components that make up the traditional structure and landscape structure in the example of Mustafapaşa / Sinasos traditional settlement region. In this context, in line with the findings obtained from the research area of Mustafapaşa/Sinasos traditional settlement, proposals have been developed to transform the traditional settlement area into an ecomuseum in order to ensure the sustainability of the natural and cultural values within the boundaries of the urban settlement area by addressing the concepts of conservation, ecomusses, cultural environment, cultural heritage and development processes of traditional settlements