Mikro-BT ile ratlarda pnömonektomi sonrası kalan akciğer dokusunda kompansatuar değişikliklerin değerlendirilmesi


KAYI CANGIR A. (Yürütücü), GEDİK E., ORHAN K., AKTÜRK İ., KAHYA Y., ÜNAL M. A., et al.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2025 - Devam Ediyor

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Destek Programı: BAP Araştırma Projesi
  • Başlama Tarihi: Ocak 2025
  • Bitiş Tarihi: Devam ediyor

Proje Özeti

   Akciğer kanseri günümüzde kansere bağlı ölüm nedenleri arasında ilk sıradadır. En uzun sağkalım cerrahi tedavi ile sağlanmaktadır. Pnömonektomi, cerrahi tedavi seçeneklerinden biridir. Bir akciğerin tamamının çıkarılması olarak tanımlanan pnömonektomiden sonra kalan akciğerdeki değişikliklerin proliferatif ya da kompansatuar olduğu bilgisi net değildir.
          Pnömonektomi sonrası gelişebilecek en büyük sorunlardan birisi kalan akciğer dokusunun oksijenizasyon ihtiyacını karşılayamamasıdır. Bu durum, postoperatif dönemde oksijen ihtiyacında artışa ve solunum yetmezliğine neden olabilir. Bunu kompanse etmek için kalan akciğer dokusunda değişiklikler izlenir ve solunum mekaniği yeniden şekillenir.
         Kompansatuar volüm ve dansite değişiklikleri geleneksel olarak bilgisayarlı tomografi (BT) ve immunohistokimyasal (IHK) olarak ortaya konulabilmektedir.  Bu çalışmada ise hem mikro bilgisayarlı tomografi (mikro-BT) hem de Ki-67 proliferasyon indeksi hesaplanarak kompansatuar değişikliklerin ortaya konulması ve böylelikle literatüre yeni bir katkı sunulması amaçlanmıştır. Bu değişikliklerin ortaya konulması gelecekte bu mekanizmalara müdahale edebilme yolunu açacak ve tedavi edilebilir hasta sayısını arttıracaktır.
          Bu amaçla 26 adet rat ile deney gerçekleştirilecek olup hayvanlar 2 gruba ayrılacaktır (n=13). İlk gruba preoperafif mikro-BT çekimi yapılacak, sonrasında sol pnömonektomi uygulanacak ve bazal histopatolojik inceleme için spesmenden doku örnekleri alınacaktır. Postoperatif 7. günde mikro-BT çekimi tekrarlanıp kalan akciğerdeki değişiklikler radyolojik olarak ortaya konacaktır. Mikro-BT çekimi sonrası hayvanlar sakrifiye edilecek olup karşı akciğer sipesmeninden histopatolojik inceleme amaçlı doku örnekleri alınacaktır. 2. Grupa ise aynı prosedür uygulanacak olup 7. gün sakrifiye edilmeyecek, 14. gün tekrar mikro-BT çekimi uygulanacak ve sonrasında sakrifiye edilecek, kalan akciğerden doku örnekleri alınacaktır. Böylece 0, 7 ve 14. güne ait mikro BT verileri ve histopatolojik inceleme amaçlı doku örnekleri elde edilmiş olacaktır.