Akademik Veri Yönetim Sistemi
KANCA H. (Yürütücü), ÖZKAN H., YAKAN A., YAR SAĞLAM A. S., YAZLIK M. O., ESEN GÖBEKÇİ A., et al.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Güdümlü, 2025 - Devam Ediyor
CRISPR/Cas9 sistemi, 2012 yılında genom düzenlemede önemli bir atılım yaratarak daha önce kullanılan ZFN ve TALEN gibi tekniklerin yerini almış, basitliği ve yüksek hedef doğruluğu ile hızla yaygınlaşmıştır. Son yıllarda çiftlik hayvanlarında da uygulanmaya başlanmış olmakla birlikte, özellikle koyun gibi türlerde bu teknolojinin embriyolara elektroporasyon temelli uygulanabilirliğine dair sistematik ve optimize edilmiş protokoller halen sınırlıdır. Sunulan proje, koyun zigotlarında CRISPR/Cas9 sisteminin elektroporasyonla uygulanabilirliğini optimize ederek bu alandaki ilk sistematik ve tür özgü protokolü geliştirmeyi hedeflemektedir. Elde edilecek sonuçların, gen düzenleme verimliliğini artırarak hem bilimsel literatüre katkı sağlaması hem de hayvansal üretimde genetik ıslah süreçlerinin hızlandırılmasına öncülük etmesi beklenmektedir. Araştırma projesi dört aşamalı deneysel tasarıma sahiptir. İlk aşamada farklı voltaj seviyeleriyle elektroporasyon uygulanarak zigot geçirgenliği değerlendirilecek, ikinci aşamada voltaj ve darbe sayılarının embriyo gelişimine etkisi araştırılacaktır. Üçüncü aşamada, CRISPR/Cas9-RNP kompleksi kullanılarak MSTN geninde mutasyon oluşturulacak ve son aşamada optimize edilen koşullarla elde edilen blastosistler alıcı koyunlara transfer edilerek gen düzenlenmiş yavrular elde edilecektir. Tüm deneysel uygulamalar, IVM, IVF ve IVK süreçleriyle desteklenecek; gen düzenlemenin etkinliği hedef dışı etkiler güncel yöntemler ile araştırılacaktır.