Çeliker G., Şenkal Ü. İ., Uzar E. N., Karaca T., Ertürk S. K.(Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2024
Afetlerle ilgili olarak, hastanede görev yapan personeli konu edinen araştırmalar, çoğunlukla sağlık çalışanları üzerinde yapılmaktadır. Bu araştırmanın idari personel üzerinde yapılacak olması araştırmayı diğer araştırmalardan ayıran en önemli özelliktir. Bunun yanında sağlık personeli üzerine yapılan araştırmaların da afet farkındalığı, afet bilgi düzeyi, afet tutumu, afete hazırlık gibi konularda yoğunlaştığı görülmüştür. Afet okuryazarlığı kavramını konu edinen araştırma sayısı sınırlıdır. Bu araştırmanın konusunu oluşturan afet okuryazarlığı kavramını hastane çalışanları üzerinde değerlendiren bir araştırmaya rastlanmamıştır. Bu araştırmanın amacı, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Araştırma ve Uygulama Hastanesi’nde görev yapan idari personelin afet okuryazarlığı düzeylerini değerlendirmektir. Araştırmanın evreni, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Araştırma ve Uygulama Hastanesi’nde görev yapan 850 idari personelden oluşmaktadır. Araştırmada örneklem seçimine gidilmeyecek olup, evrenin tamamı araştırma kapsamına alınacak ve gelişigüzel örnekleme yönteminden faydalanılacaktır. Araştırmada kullanılacak olan anket, 2 bölümden oluşmaktadır. Bu bölümler Sosyo-Demografik Bilgi Formu ve Afet Okuryazarlığı Ölçeği (AFOY)’dir. Sosyo-Demografik Bilgi Formu oluşturulurken literatürde afet okuryazarlığı düzeylerini değerlendirirken kullanılan ölçütler dikkate alınmıştır. Afet Okuryazarlığı Ölçeği (AFOY), afet evrelerine özgü bireyin bilgi ve becerilerini değerlendirmek amacıyla Çalışkan ve Üner (2022) tarafından geliştirilmiştir. Ölçeğin genel Cronbach Alfa değeri 0,954 ile oldukça yüksektir ve alt boyutlar arasında 0,831 ile 0,83 arasında değişmektedir. Ölçek, 61 madde ve dört alt boyuttan (zarar azaltma, hazırlık, müdahale, iyileştirme) oluşmaktadır. Ölçekte ters madde yer almamaktadır. Ölçek maddeleri 1’den 5’e kadar puan alabilmektedir. Ölçekte puan artışı daha iyi afet okuryazarlığını göstermektedir. Ölçek kesim noktaları belirlenerek yetersiz, sınırlı, yeterli ve mükemmel şeklinde ayrılmıştır. Veriler yüz yüze anket yöntemiyle toplanacaktır. Yönetimi: Araştırma için Ankara Üniversitesi Etik Kurul’undan ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Araştırma ve Uygulama Hastanesi’nden kurum izni alınacaktır. Araştırmada elde edilen veriler toplandıktan sonra SPSS (IBM SPSS Statistics 22) programı kullanılarak veri girişi yapılmış ve uygun analizler gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, hastane idari personelinin afetin zarar azaltma, hazırlık, müdahale ve iyileştirme evrelerine yönelik talimatların yönetilmesi için okuryazarlığın bilgiye erişim, anlama, değerlendirme ve uygulama yeterliliklerini içeren afet okuryazarlığı düzeyinde mevcut durumun tanımlanmasına ve geliştirilmesine yardımcı olacaktır.