Aktaş M. (Yürütücü), Kılıç N. P., Özdemir B. P., Gençtürk Hızal G. S.
TÜBİTAK Projesi, 2020 - 2020
Bu projede, COVID-19 pandemisinde hastalığın olumsuz sonuçlarını ağır derecede yaşama ihtimallerinin yüksekliği nedeniyle öncelikli risk gruplarından biri olarak tanımlanan 65 yaş ve üzeri kişilerin COVID-19’a yönelik risk algıları ve risk algılarının iletişimsel süreçlerle ilişkisi ele alınmaktadır. Sağlık konusundaki risklere ilişkin deneyimleri ve algıları biçimlendiren unsurlar arasında kırılganlık (vulnerability) önemli bir yere sahiptir. COVID-19 pandemisi sürecinde 65 yaş ve üzeri kişiler, genel olarak tüm dünyada ‘kırılgan’ (vulnerable) kamular veya gruplar arasında gösterilmiştir. Projede, Ankara’da ikamet eden 65 yaş ve üzeri toplam 47 kişiyle yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş; 65 yaş ve üzeri bireylerin riskleri anlamakta ve tanımlamakta kullandıkları çerçeveler ve atıflar, risk algılarını şekillendiren unsurlar, iletişim ihtiyaçları ve beklentileri, riskleri azaltmaya yönelik koruyucu tedbirlere ve kısıtlamalara dair mesajları değerlendirme biçimleri ve pandemi sürecindeki deneyimleri incelenmiştir. Araştırma bulguları, pandemi sürecinde katılımcıların bilgi, güven, katılım ihtiyaçlarının yanısıra kırılganlığın azaltılması ve farklı özelliklerin deneyimlerin, beklentilerin dikkate alınması arayışlarının öne çıktığını; kriz ve risk sürecinin farklı aşamalarında risk iletişimi beklentilerinin ve gereksinimlerin değişim gösterdiğini ortaya koymaktadır. Görüşmelerden elde edilen bulgulardan hareketle, kamuların perspektifini ve risk algısını gözeten; risklerin iletişimsel süreçlerle bağlantısını dikkate alan 65 Yaş Ve Üzeri Bireylerle Yönelik Risk İletişimi Çerçevesi ve Eylem Önerileri sunulmuştur.
Anahtar kelimeler: COVID-19, risk algısı, kırılganlık, risk iletişimi, yaşlılık.