Akademik Veri Yönetim Sistemi
NOYAN H. (Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 1002 - Hızlı Destek Programı, 2025 - 2026
Yürütücü işlevler ile öznel iyi oluş ve ilgili boyutları (yaşam doyumu, duygulanım dengesi, duygu düzenleme gibi) arasındaki ilişkileri çok yönlü bir şekilde ele almanın önemine işaret eden tüm bu kanıtlara karşın, öznel iyi oluşun bilişsel belirteçlerini inceleyen araştırmaların uluslar arası düzeyde oldukça sınırlı sayıda olduğu; ulusal düzeyde ise, henüz bilinen bir çalışma olmadığı görülmüştür. Dolayısıyla, öznel iyi oluşun daha olumlu bir bilişsel içerikle ilişkili olduğu gösterilmiş olsa da bu ilişkiyi açıklayan faktörleri barından mekanizma henüz tam olarak keşfedilmemiştir. Bu alanda artan sayıda çalışmalarsa, öznel iyi oluşun daha çok psikososyal yordayıcılarının incelenmesine yöneliktir. Öte yandan, öznel iyi oluşla ilişkili faktörlerden biri olan “yaşam doyumu”, kişinin yaşamıyla ilgili bilişsel değerlendirmeleri ve öznel yargılarını içerir. Bu nedenle, bireylerin kendi yaşamlarını değerlendirmelerinde etkili olabilecek potansiyel bilişsel faktörlerin keşfedilmesi önem taşır.
Bu bağlamda çalışmamız öncelikle, üniversite çağındaki genç yetişkinlerde (n=200) öznel iyi oluşun karmaşık dikkat, çalışma belleği, bilişsel esneklik, problem çözme, soyut düşünme gibi yürütücü-yönetici becerileri içeren bilişsel belirteçlerini ortaya koymayı amaçlar. Bunun ötesinde, yüksek düzey bilişsel süreçleri temsil eden yürütücü işlevler (karmaşık dikkat, bilişsel esneklik gibi) ile öznel iyi oluş ve ilgili unsurları (yaşam doyumu ve duygulanım dengesi) arasındaki ilişkinin çok boyutlu bir yaklaşımla incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda çalışmada, yürütücü işlevler ile öznel iyi oluş ve ilgili unsurları arasındaki ilişkiye bilişsel bir faktör olarak pozitif yeniden değerlendirmenin ve duygusal/psikolojik bir boyut olarak duygu düzenlemenin eş zamanlı aracılık etkilerinin olup olmadığı test edilecektir. Böylece, yürütücü işlevler-öznel iyi oluş ilişkisine aracılık eden potansiyel faktörler ele alınarak bu ilişkinin mekanizmasının daha bütüncül bir şekilde anlaşılmasına katkı sağlanması hedeflenmektedir.