Proje Özeti

Bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kontrolsüz antibiyotik kullanımı, çoklu ilaç dirençli suşların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların çoğu biyofilm yapısı ile ilişkilidir ki bu yapı quorum sensing (QS) aracılığı ile bakterilerin haberleşmesi sonucunda oluşur. Araştırmacılar, biyofilm yapısını bozmak/dağıtmak konusunda yaptıkları çalışmalar sonucunda prokaryotik ve ökaryotik organizmaların ürettiği çeşitli biyoaktif moleküller tanımlamışlardır. Bu moleküller QS sistemini ya tamamen durdurmalı ya da susturmalıdır (QQ, Quorum quenching). Tanımlanan quorum sensing inhibitörleri (QSI) arasında en güvenilir olan grup, bakteriler tarafından üretilenlerdir, çünkü bakteriler tarafından üretilen bu ajanlara karşı direnç geliştirmek oldukça zordur. Yeni inhibitörlerin keşfi, başta antibiyotikler olmak üzere tedavide kullanılan çeşitli ajanların daha düşük dozlar kullanımına öncülük edecektir. Bu bilgiler ışığında tasarladığımız çalışmamızda, patojen oldukları bilinen ve oluşturdukları biyofilm yapıları ile enfeksiyonların tedavisini zorlaştıran iki önemli cinsin quorum sensing mekanizmasını hedef alan moleküllerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Antimikrobiyal olduğu bilinen ve hücre duvarında oluşturduğu porlar ile hücreleri ölüme götüren Nisin bakteriyosini ile yine doğal bir antimikrobiyal olan ve benzer bir mekanizma ile etki gösteren p-coumaric asitin Salmonella Typhimurium ve Enterococcus faecalis izolatlarının otoindüktör-2 molekülleri üzerine etkileri araştırılacaktır. Her ikisi de doğal olduğu için ve mikroorganizmaların bu ajanlara direnç geliştirmesinin zor olması nedeni ile, quorum sensing mekanizmasını inhibisyon etkisi göstermesi halinde, projemiz sonucunda literatüre çok önemli bir katkı sunulacaktır.  Biyofilm yapısının bir virülans özellik olduğu bilgisinden yola çıkarak, çalışmamız kapsamında nisin ve p-coumaric asitin bu iki cinsteki çeşitli virülans faktörler üzerinde etkisi de araştırılacaktır. Biyofilm yapısının oluşumunda quorum sensing mekanizmasının rol aldığının belirlenmesi nedeni ile nisin ve p-coumaric asitin planktonik ve biyofilm hücreleri üzerine etkilerinin araştırılması, projemizin bir diğer amacıdır.