Kanser ve küresel omiks teknolojilerinin entegrasyonu: Kansere dirençli kör köstebek faresi bağırsak mikrobiyotasından izole edilen Ligilactobacillus animalis EIR/SpX-1 suşunun anti-kanser mekanizmasının belirlenmesi


Kıran F., Akçalı K. C. (Yürütücü), Kırwan J.

Diğer Uluslararası Fon Programları, 2023 - 2024

  • Proje Türü: Diğer Uluslararası Fon Programları
  • Başlama Tarihi: Ekim 2023
  • Bitiş Tarihi: Ekim 2024

Proje Özeti

Dünya genelinde birçok kişiyi etkileyen kanser, kardiyovasküler hastalıklardan sonra ilk sırada yer alan ölüm nedeni olarak dikkat çekmektedir. Son yıllarda, kanser ve mikrobiyota arasındaki karmaşık etkileşim, kanser araştırmalarında mikrobiyotayı oldukça önemli bir araştırma alanı haline getirmiştir. Mikrobiyota üyelerinin faydalı etkilerine aracılık eden çeşitli biyo-aktif metabolitleri içeren post-biyotik mediatörler (PM) ise, farklı onkojenik sinyal yolaklarını düzenleyebilmektedir. Elde edilen ön veriler, PM’lerin kanser üzerinde potansiyel bir etkiye sahip olabileceğine ve tedaviye yönelik doğal yaklaşımlar olarak kullanılabileceğine işaret etmektedir. Spalacidae ailesi içerisinde yer alan Nannospalax cinsine ait körfare türleri, olağanüstü uzun yaşam sürelerine (>20 yıl) rağmen yaşa bağlı açık fenotipik değişiklikler göstermemesi ve spontan tümörler geliştirmemesi nedeniyle yaşlanma ve kanser araştırmaları için mükemmel bir model olarak kabul edilmektedir. Nannospalax xanthodon türünün bağırsak mikrobiyotasından izole edilen ve Lactiplantibacillus animalis olarak tanımlanan bakteriden fermantasyon neticesinde elde edilen PM’lerin, hepatosellüler kanser hücreleri üzerinde anti-kanser etkinlik sergiledikleri Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümünde in vitro düzeyde gerçekleştirilen çalışmalar neticesinde belirlenmiştir (BAP Proje No: 21L0430018). Berlin Institute of Health at Charité Universitätsmedizin (Almanya) ve Ankara Üniversitesi arasında yürütülecek ikili işbirliği çerçevesinde gerçekleştirilmesi planlanan ve tarafınıza önerilen projemizin genel amacı, bahsi geçen PM’lerin, hepatosellüler kanser hücreleri üzerindeki anti-kanser mekanizmalarını küresel omiks yaklaşımlarını kullanarak metabolom ve proteom seviyesinde analiz etmek ve elde edilen entegre verileri kullanarak karaciğer kanserine karşı tanısal veya prognostik biyobelirteçler ya da terapötik hedefler belirlemektir. Almanya’da metabolomiks alanında uzman ve GLP (Good Laboratory Practice) kurallarına uygun akredite bir laboratuvarda gerçekleştirilecek çalışmalar neticesinde PM’lerin alternatif tedavi adayı olarak patent ve ticarileşme sürecinin önünü açılabilecek ve endüstriyel uygulamalar için önemli bir başlangıç adımı atılmış olunacaktır.