Altanlar N. (Yürütücü), Karaaslan M. S.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2024
Ağız sağlığı bireylerin genel sağlık durumunu doğrudan etkilemektedir. Burada görülen enfeksiyonlar bireylerin hem yaşam kalitesini etkilemekte hem de çalışma kapasitesini düşürmektedir. Aynı zamanda bu enfeksiyonlar diğer vücut bölgelerini etkileyerek sistemik enfeksiyonlara da neden olabilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre dünya nüfusunun yaklaşık %50’si ağız hastalıklarının bir veya birkaç türünden etkilenmektedir. Ağız sağlığını bozan başlıca nedenler arasında tedavi edilmeyen diş çürükleri ve ileri periodontal hastalıklar bulunmaktadır. Antimikrobiyal direnç nedeniyle ilaçların etkinliklerini yitirmeleri, yeni ilaç gruplarının keşfinde yaşanan zorluklar ve görülen yan etkilerin var olan tedavi seçeneklerinin kullanımını sınırlaması gibi etmenler ağız enfeksiyonlarının önlenmesi ve tedavisinde yeni tedavi stratejilerinin aranma ihtiyacını artırmaktadır. Her canlı formunda görülebilen antimikrobiyal peptitler ve uzun yıllardır kullanımları bilinen uçucu yağlar enfeksiyonla mücadelede giderek daha fazla ilgi görmektedir. Bu çalışmanın amacı insan laktoferrisin ve katelisidin LL-37 antimikrobiyal peptit, Thymus vulgaris (kekik), Mentha piperita (nane), Eucalyptus globulus (okaliptüs), Syzygium aromaticum (karanfil) bitkilerinin uçucu yağların ve bunların kombinasyonlarının Streptococcus mutans ATCC 25175, Lactobacillus casei RSKK 06029, Lactobacillus acidophilus ATCC 11975 ve Enterococcus faecalis ATCC 29212 üzerindeki antibakteriyel ve S. mutans ATCC 25175 üzerinde antibiyofilm etkinliğinin değerlendirilmesidir. Bu çalışmada antimikrobiyal peptit ve uçucu yağların antibakteriyel etkinlikleri agar kuyu difüzyon ve minimum inhibisyon konsantrasyon yöntemleriyle antibiyofilm etkinlikler kristal viyole yöntemiyle değerlendirilmiştir. Tek başlarına etkinliği görülen uçucu yağların antimikrobiyal peptitlerle 1:1 oranda kombinasyonları hazırlanarak etkinlikleri araştırılmıştır. Uçucu yağlar arasında kekik en iyi antibakteriyel etkiyi, karanfil ise en iyi antibiyofilm etkiyi göstermiştir. Kombinasyonların etkinlikleri test bakterileri arasında değişkenlik göstermektedir. En etkin kombinasyon nane uçucu yağı ile saptanmıştır. İki antimikrobiyal peptitte nane uçucu yağının minimum inhibisyon konsantrasyon değerini dört kat azaltmıştır. Laktoferrisin ve kekik uçucu yağ kombinasyonunda tüm test bakterilerine karşı etkinlik azalmasına yol açmıştır. |