In Vitro Elde Edilen Sığır Blastosistlerinde Blastosist Sıvısından Genomik DNA İzolasyonu


Esen A., Kaymaz M.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2025

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Ocak 2023
  • Bitiş Tarihi: Ocak 2025

Proje Özeti

Son yıllarda artan insan nüfusu sebebiyle hayvansal ürünlere talebin artması reprodüksiyon alanında pek çok biyoteknolojik gelişmeyi de beraberinde getirmiştir. En önemli gelişmeler

suni tohumlama (ST) ve in vivo/in vitro embriyo üretimi (IVP) alanında yoğunlaşmış ve reprodüktif verim özelliklerinin arttırılmasına yönelik olmuştur. Hızlı ve sürdürülebilir

yöntemlerden biri olan in vitro embriyo üretimi pahalı ve uzmanlık gerektiren bir uygulama olmasına rağmen verimlilik ve üretkenliğin genetik olarak iyileştirilmesinde süratle sonuca

ulaşabilmesi ve devamlılığı olması açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Seçkin bir inek normalde yılda bir kez yavru vermektedir fakat in vitro embriyo üretimi ile seçkin düve

veya ineklerden 7-15 gün arayla embriyo elde edilebilmektedir. Elde edilen embriyoların ise transfer edilmeden önce gerek genetik yönden gerekse verim özellikleri ve hastalıklar

yönünden taranması için günümüzde blastomer ve trofoektoderm biyopsi yöntemleri sıklıkla kullanılmaktadır. Ancak yapılan biyopsilerin embriyonun canlılığı üzerine etkisi veya ileri

süreçte yol açacağı etkiler hala tartışma konusu olmaya devam etmektedir. Bu konudan yola çıkarak son yıllarda minimal invaziv bir yöntem geliştirilmesi için çalışmalara başlanmıştır.

Veteriner yardımcı üreme teknikleri alanında henüz yaygın kullanım alanına sahip olmayan bir başka yöntem olan blastosentez yöntemiyle hem üretilen embriyolar daha sağlıklı bir

şekilde transfer edilebilmekte/dondurulabilmekte ve hem de embriyonik gelişim dönemlerinde oluşan embriyonik metabolizma ürünleri ve genomik DNA’nın blastosist sıvısından elde

edilebileceği görüşü doğrultusunda genomik analizler yapılabilmektedir. Planlanan araştırma projesinde; iki farklı kültür medyumunda in vitro olarak geliştirilen blastosist

aşamasındaki sığır embriyolarında; iç hücre kümesi (ICM) biyopsisi, trofektoderm (TE) biyopsisi ve blastosentez işlemi yapılacaktır. Bu amaçla toplamda minumum 60 embriyo,

defined media (CR1aa) (Grup 1, n=30) ve undefined media (IVF Bioscience) (Grup 2, n=30) kullanılarak in vitro yolla üretilecektir. Blastosist aşamasına gelen her iki gruptaki

embriyolara iç hücre kümesi (ICM) biyopsisi biyopsi, trofoektoderm (TE) biyopsisi ve blastosentez işlemi yapılacak ve elde edilen örnekler ile embriyoların üretimi için oosit kaynağı

olarak kullanılan ovaryumlar sonraki analizler için – 80 °C’ de saklanacaktır. Farklı materyallerden elde edilecek DNA'lara zenginleştirme işlemi yapılacak ve zenginleştirme sonuçları

kendi aralarında ve gruplar arasında uygun istatistiksel yöntem kullanılarak karşılaştırılacaktır. Ardından elde edilen bu DNA'lar kısa ardışık tekrar dizileri (STR) ile

genotiplendirilecektir.