AKGÜL G., Sert E. S.(Yürütücü), Karaca Z., Açıkgöz E.
TÜBİTAK Projesi, 2209-A - Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı, 2024 - 2025
(a)Özgün Değer: Özel gereksinimli bir çocuğun aileye katılması aile üzerinde bir stres oluşturabilmektedir.
Türkiye’de özel gereksinimli çocuğu olan ailelerde aile içi şiddetin yaygınlığı ile alakalı bir bilgiye
ulaşılamamıştır. Yapılan çalışmalarda özel gereksinimli çocuğu bulunan ailelerde psikolojik sağlamlığın orta
düzeyde olduğu görülmüştür. Yapılan bu araştırmalar yoğunlukla özel gereksinimli çocuklara yönelik şiddeti
konu almıştır. Özel gereksinimli çocuğu bulunan ailelerdeki eşler arasındaki aile içi şiddeti ele alan doğrudan
bir araştırmaya rastlanmamıştır. Özellikle psikolojik şiddet kısmındaki verilerin kısıtlılığı dikkat çekmektedir.
Engelli refahı, aile refahı ve kadın refahının alan yazına sağlayacağı bilgi açısından ve politikaların geliştirilmesi
açısından konunun önemli olacağı düşünülmektedir. Bu nedenle özel gereksinimli çocukların ailelerinde aile içi
şiddet farkındalığı ve özellikle psikolojik şiddete ilişkin görüşlerin incelenmesi amaçlanmaktadır. Psikolojik
şiddet özellikle gözden kaçması kolay bir şiddet türü olduğu için bu çalışma kapsamında ele alınmaktadır.
(b)Yöntem: Bu betimsel çalışma ailesinde özel gereksinimli birey bulunan ebeveynlerin psikolojik şiddete ilişkin
görüşlerri ele alan nitel araştırmadır. Araştırma kolay ulaşılabilir örneklem yöntemi ile Ankara Üniversite Özel
Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi’ne gelen özel gereksinimli çocuğu olan ailelere ulaşılacak ve 12
ebeveyn ile görüşme yapılacaktır. Örnekleme sürecinde dahil edilme kriteri ailede özel gereksinimli çocuğun
olmasıdır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, “Yarı Yapılandırmış Görüşme Formu” kullanılacaktır. Form bu
çalışma kapsamında araştırmanın danışmanı ve yürütücüsü ile birlikte hazırlanacak ve kapsam geçerliliği
değerlendirilecektir.
(c)Yönetimi: Projenin başlangıcının, iş bölümün ve planlamanın yapılması yapılacaktır (İP1). Veri toplamaya
hazırlık aşamasında yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanacak ve etik kuruldan izin alınacaktır (İP2).
Verilerin toplanması ve görüşmelerin yapılması (İP3), verilerin analizi, içerik analizi ve alanyazın taraması
yapılacaktır (İP4). Yaygınlaştırma faaliyetleri kapsamda broşür ve bildiri hazırlanması (İP5) yer almaktadır.
(d) Yaygın Etkisi: Projenin sonuçları ulusal bir kongrede bildiri olarak sunulacak ve tam metin olarak
yayınlanacaktır. Özel gereksinimli bireylerin ailelerinde yaşanan eşler arası psikolojik şiddet konusunda
farkındalığını arttıracak olan broşür, Ankara Üniversitesi Özel Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi
bünyesinde bulunan ailelere verilmek üzere proje bitiminden sonra da kullanılabilecek faydalı bir sonuç
olacaktır. Lisans öğrencisi üç araştırmacı bu proje sayesinde araştırma deneyimi kazanacaktır.