Endokrin Bozucu Bazı Kimyasalların Seçici ve Hassas Sensörlerle Tayini


Özkan S. A. (Yürütücü)

Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje, 2021 - 2023

  • Proje Türü: Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje
  • Başlama Tarihi: Ocak 2021
  • Bitiş Tarihi: Ocak 2023

Proje Özeti

       Doktora tez projesi çalışması kapsamında bisfenol A (BPA), bisfenol S (BPS), bisfenol F (BPF)’nin seçici ve hassas tayini için moleküler baskılı polimer (MIP) temelli elektrokimyasal sensörler geliştirilmiştir. Elektrokimyasal ölçümlerde redoks probu 5 mM [Fe(CN)6]3−/4– çözeltisi kullanılmıştır. Baskılanmamış polimer (NIP) sensörlerin performansının kontrolünde kullanılmıştır.

 

       BPA’nın hassas, seçici ve hızlı tayini için MIP temelli elektrokimyasal sensör hazırlanırken fonksiyonel monomer anilin ile elektropolimerizasyon yapılmıştır. MIP(ANI)/CKE sensörü standart çözelti ve serum için 1x10-15 M - 8x10-15 M doğrusal aralığına ve femtomolar seviyesinde teşhis sınırı (TS) ve tayin alt sınırına (TAS) sahiptir. Sensörün doğruluğu serum ve plastik şişe su örneklerinde geri kazanım çalışmaları ile gösterilmiştir. Baskılama faktörü (IF) ve girişim çalışmaları seçiciliği kanıtlamıştır.  Bu sensör, BPA analizi için yüksek duyarlılık ve seçicilikte, düşük maliyetli ve güvenilir bir seçenektir.

 

       BPS’nin elektrokimyasal analizi için sentezlenen fonksiyonel monomer N-metakriloil-L-tirozin ile fotopolimerizasyon yapılarak sensör hazırlanmıştır. MA-Tyr@MIP/CKE sensörünün doğrusal aralığı 1x10-15 M - 1x10-14 M bulunmuş, TS ve TAS ise 0.171 fM ve 0.569 fM olarak hesaplanmıştır. Serum ve plastik şişe su örnekleri ile iyi geri kazanım değerleri elde edilmiştir. Sensörün 5. güne kadar yüksek stabiliteye sahip olduğu gösterilmiştir. IF çalışmaları da bu sensörün seçiciliğe sahip olduğunu göstermektedir.

 

       BPF’nin analizi için L-Triptofan, tetraetil ortosilikat ve setiltrimetilamonyum bromür kullanılarak gözenekli yapıda MIP temelli elektrokimyasal sensör hazırlanmıştır. MIP(TEOS:L-Trp)@CKE sensörünün standart çözelti ve serum örneği için doğrusal aralığı 1x10-15 M - 1x10-14 M olarak bulunmuştur. Sensörün yüksek duyarlılığını gösteren TS ve TAS 0.291 fM ve 0.971 fM olarak hesaplanmıştır. Plastik şişe su ve serum örnekleri ile elde edilen iyi %geri kazanım değerleri sensörün doğruluğunu göstermiştir. Girişim ve IF analizleri yüksek seçiciliği kanıtlamıştır. Ayrıca, sensörün 5 güne kadar stabil olduğu bulunmuştur.

       

       BPA, BPS ve BPF’nin elektrokimyasal analizi için geliştirilen MIP temelli sensörlerin mevcut yöntemlere kıyasla daha avantajlı ve alternatif olarak tercih edilebilecek yöntemler olduğu gösterilmiştir.