Şengel Türk C. T., Orhan E. O.(Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2024
Uzun süren araştırmalar, kök kanal sisteminde mikroorganizma varlığının
apikal periodontitis gelişimi için temel etken olduğunu ortaya koymuştur.
Steril olan pulpa dokusunun mikroorganizmalar tarafından enfeksiyonu veya kök
kanal sisteminin kontaminasyonu ise, onu çevreleyen dentin, mine ve/veya
sementinde bakteri girişine izin veren bir yolak bulunması durumunda mümkündür.
Bu patolojik yolakların en yaygın yolu ise diş çürüğüdür. Diğer yaygın yollar
arasında çatlaklar, travma, açığa çıkmış dentin tübülleri ve iyatrojenik
nedenler yer almaktadır. Kök kanal sisteminde hem primer hem de sekonder
enfeksiyonlar oluşabilmektedir. Primer enfeksiyon, mikroorganizmaların pulpa
dokusunda kolonize olmak için erişim kazandığı ve pulpa canlılığını
kaybetmesine neden olan, tedavi edilmemiş kök kanalı için tanımlanmış
enfeksiyon tipidir. Sekonder enfeksiyon ise, endodontik tedavinin başarısızlığı
sonucunda, kök kanal sisteminde tekrarlayan mikroorganizma kaynaklı
enfeksiyonun varlığı nedeniyle oluşmaktadır (Gajan vd., 2009). Primer kök
kanalı enfeksiyonları, tipik olarak zorunlu anaerobik bakterilerin baskın
olduğu polimikrobiyal enfeksiyonlardır. Kök kanal tedavisinden önce en sık
izole edilen mikroorganizmalar, Gram negatif anaerobik çubuklar, Gram pozitif
anaerobik koklar, Gram pozitif anaerobik ve fakültatif çubuklar, Lactobacillus
türleri ve Gram pozitif fakültatif Streptococcus türleridir. Zorunlu
anaeroblar, kök kanal tedavisi sırasında oldukça kolay bir şekilde yok edilir.
Öte yandan, mutasyona uğramayan Streptococci, Enterococci ve Lactobacilli gibi
fakültatif bakterilerin, bir kez yerleştikten sonra, endodontik tedavilerin
kemomekanik hazırlık fazından sağ çıkma olasılıkları daha yüksektir Literatür
bilgilerine dayanarak önerilen bu projede, yakın dönemde endodontik tedavide
kullanılması tavsiye edilen glikolik asidin ve biyoçözünür ve biyouyumlu levan
biyopolimerinin, çözelti ve jel dozaj formlarının hazırlanması,
karakterizasyonu ve optimizasyonu ile in
vitro ortamda antimikrobiyal ve sitotoksik etkinliğinin; ex vivo
ortamda smear tabakası uzaklaştırma etkinliğinin araştırılması planlanmaktadır.
Endodontik yıkama maddesi olarak önerilen glikolik asit için ifade edilen
sorunlardan temel alarak, bu proje önerisinde elde edilmesi hedeflenen
verilerin, endodontik tedaviler için daha etkin, antimikrobiyal, biyouyumlu ve
çevresel bir olumsuz etkisi bulunmayan bir yıkama protokolünün oluşturulmasına
ışık tutacağı ve tedavinin klinikte daha başarılı ve güvenli bir şekilde
uygulanmasına büyük katkı sağlayacağı öngörülmektedir.