İdiyopatik Parkinson Hastalarında Plazma Alfa Klotho Düzeyleri


Yazıhan N., Yalçın A.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2023

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Mayıs 2022
  • Bitiş Tarihi: Haziran 2023

Proje Özeti

yaşlanma, çeşitli fizyolojik işlevlerde hem fiziksel hem de bilişsel bozulma ile seyreder. Yaşlanma ile beraber, nörodejeneratif hastalıkların sıklığı artmaktadır. İPH geriatrik popülasyonda Alzheimer hastalığından sonra en sık görülen 2. nörodejeneratif hastalıktır. 200 yıl önce tanımlanmış olmasına rağmen tedavi modaliteleri hala semptomları kontrol altına almaya yarayan dopamin konsantrasyonlarını artıran veya doğrudan dopamin reseptörlerini uyaran ilaçlarla sınırlıdır. Yol açtığı fiziksel engellilik, bağımlılık ve bakım maliyeti düşünüldüğünde, hastalık etyopatogenezi üzerine etkili  tedavilere ihtiyaç vardır. Yaşlanma karşıtı bir protein olan, hem hücresel hem de doku düzeyinde yaşlanmanın etkilerini geciktirebilmesi açısından büyük bir potansiyeli olan Klotho geni ve protein ürünleri son yıllarda oldukça ilgi çekmektedir. Yaşlanma karşıtı olan bu gen ve ürettiği proteinin nörodejenerasyonu engellediğine dair kanıtlar son yıllarda oldukça artmıştır.

Patolojik yaşlanma ve iPH ile ilişkili nörodejenerasyon arasındaki bağlantıya rağmen, Klotho'nun iPH'nın patofizyolojisindeki rolü büyük ölçüde araştırılmamıştır.  Çalışmalara bakıldığında Klotho proteini yaşlılık ve beraberinde sıklığı artan nörodejeneratif hastalıklardan koruyucu gibi görünmektedir. İnsanlarda İPH’da Klotho proteini bakılan yalnızca bir çalışma olup, metodoloji olarak referans çalışmalardan farklılık göstermektedir. Bu anlamda çalışmamız özgün ve yenilikçidir.
Nöroprotektif etkisi düşünüldüğünde bu konuda yapılacak çalışmalar ile Klotho proteininin İPH’daki koruyucu etkisinin kanıtlanması durumunda hem İPH erken tanısı ile hastalığın neden olduğu bilişsel ve fiziksel yetersizlik engellenecek, hem de nöroprotektif tedavi ile hastalık kontrol altına alınabilecektir.
Çapraz kesitsel özellikte vaka kontrol çalışması olarak planlanan çalışmamız Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbn-i Sina Hastanesinde gerçekleştirilecektir. Çalışmaya 180 iPH ve 180 kontrol olmak üzere toplam 360 kişi dahil edilmesi planlanmıştır. Demografik veriler toplanacak, kognitif fonksiyonlar değerlendirilecektir. IPH grubunda hastalık aktivitesi “Unifed Parkinson’s Disease rating scale” (UPKDS) ile değerlendirilecektir. “Enzyme-Linked ImmunoSorbent Assay” (ELİSA) yöntemi ile serumda Klotho proteini düzeyi ölçülecektir.
Çalışmamızda beklenen sonuç  nörodejenerasyon ve kognitif kayba karşı koruyucu protein olarak bilinen klotho proteininin  iPH’da sağlıklı yaşlı gönüllülere göre daha düşük çıkmasıdır.