Akademik Veri Yönetim Sistemi
Çağlayan M. G., Yılmaz R., Evren Yurtcu E., Akbostancı M. C., Karaçor B.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2023 - 2025
| Parkinson hastalığı sık görülen kronik nörodejeneratif bir hastalıktır. Günümüzde Parkinson hastalığının kesin tanısı otopsi yapılarak beyin dokusu mikroskopisinde anormal α-sinüklein proteini agregatlarının gösterilmesi ile konulabilmektedir. Yaşayan bireylerde ise tanı muayene bulguları üzerinden konulur. Halen klinik pratikte Parkinson hastalığı için diagnostik bir kan testi bulunmamaktadır. Ancak son zamanlarda yapılan araştırmalarda, kan-beyin bariyerini geçebilen ve kanda bulunabilen nöron kaynaklı ekstraselüler veziküllerin (eksozomların) bu anormal α-sinüklein proteini agregatlarını içerebildiği gösterilmiştir. Bu nedenle kanda bulunan nöronal eksozomlar Parkinson hastalığı tanısı için kullanışlı numuneler olabilir. Parkinson hastalığının tanısı için son yıllarda geliştirilen “Eş Zamanlı Çalkalama ile Tetiklenen Dönüşüm” (Real-Time Quaking-Induced Conversion, RT-QuIC) metodu, klinik rutinde kullanılabilecek ümit vadedici bir yöntem olarak görülmektedir. Ancak RT-QuIC başarısı literatürde çoğunlukla beyin-omurilik sıvısı (BOS) gibi kan harici örneklerle gösterilmiş olup kan ürünleri ile bir çalışma bulunmamaktadır. Ülkemizde ise Parkinson hastalığı alanında bir RT-QuIC çalışması yapılmamıştır. Dolayısı ile projemizin amacı, Parkinson hastalığı tanısı için RT-QuIC metodunu ülkemizde ilk defa gerçekleştirmek ve literatürde ilk defa RT-QuIC metodunu kan kaynaklı nöronal eksozomlar üzerinde uygulamaktır. Bu amaçla Parkinson hastalığı olan ve olmayan 30’ar birey çalışmaya dâhil edilecektir. Parkinson hastalarının detaylı klinik değerlendirmeleri yapılacaktır. Hasta ve kontrol grubundan alınan kanlardan nöronal eksozomlar izole edildikten sonra RT-QuIC yöntemi uygulanarak elde edilen sonuçlar klinik tanı ile karşılaştırılarak bu yöntemin sensitivite ve spesifitesi ortaya konacaktır. Sonuçlar ayrıca hastalığa yönelik klinik değerlendirmeler ve ölçek sonuçları ile karşılaştırılacaktır. |