Mezenkimal kök hücre ve kardiyak progenitör hücrelerden salınan ve kardiyak rejenerasyonunda rol alan eksozomal miRNA’xxların değişiminde östrojenin rolü

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2019 - 2022

Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
Başlama Tarihi: Aralık 2019
Bitiş Tarihi: Temmuz 2022

Proje Özeti

Yetişkin memeli kalbindeki rejenerasyon kapasitesinin limitli olması, kardiyak hasar sonrası oluşan yara dokusuna bağlı olarak gelişen kalp yetmeziği riskini arttırmaktadır. Kardiyak progenitör/kök hücrelerin (KPH) ve mezenkimal kök hücrelerin iskemik dokuya nakli, miyokard enfarktüsünden sonra kalp dokusunun yenilenmesi, kalp fonksiyonunun iyileşmesi, ölü ve fibrotik dokuların yenilenmesi için umut verici bir strateji olsa da bu enjekte edilen kök hücrelerin tedavi mekanizmasının, bizzat transfer edilen hücrelerin farklılaşması değil, transfer edildikleri dokudaki parakrin etkileri olduğu düşülmektedir. Yetersiz kök hücre engraftrasyonu, geç kardiyak fonksiyonel iyileşme de bu tedavi yöntemini yetersiz kılmaktadır. Bu yüzden kalpte endojen olarak bulunan kardiyak kök hücre popülasyonunun artışını ve farklı kardiyak hücre tiplerine farklılaşmasını modüle ederek neovaskülarizasyonu tetikleyecek, anjiyojenik olarak rol alabilecek faktörleri bulmak, kardiyak rejenerasyonunda yeni ve güvenilir bir tedavi yöntemi olacaktır. Bu çalışmada, kalpte koruyucu etkisi, kardiyomyosit çoğalma ve farklılaşmasındaki dengeleyici rolü bilinen östrojen hormonun, MKH ve KPH’lerden salınan ekzomların taşıdığı miRNA‘ların, ifadeleri üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktayız. Eksozomlar endotelyal hücreler, fibroblastlar, kardiyomoyositler ve düz kas hücreleri arası molekül transferi yaparak sinyal yolaklarını aktive eden mesajcılar gibi davranırlar ve bunu genomun ana düzenleyicisi olarak tanımlanan miRNA’lar aracılığı ile sağlarlar. Hipotezimize göre; östrojen, MKH ve KPH’lerden salınan; neovaskülarizasyonda, hücre göçünde, proliferasyon ve apoptozda, inflamasyonda rol oynadığı gösterilmiş eksozomal miRNA’ların, kardiyak rejenerasyonunu destekleyecek yönde değişimine neden olabilmektedir. Çalışmada, östrojen varlığında, taşıdığı miRNA profili değişen eksozomların, fonksiyonel olarak da anjiyojenik farklılaşmayı tetiklediği, eksozom ile inkübe edilmiş endotelyal hücrelerdeki (HUVEC) tüp oluşumu analiz edilerek gösterilecektir. Literatürde halen yanıtlanmayan hasar sonrası kalp yetmezliklerinin azaltılabilmesi için, hangi endojen veya ekzojen faktörlerin kullanılabileceği ve bunların kök hücre farklılaşması ve damar oluşumunu hangi oranda tetikleyeceği sorularına bu projede cevap arayacağız.