ÇAĞLAYAN M. G. (Yürütücü), ABDULSALAM M. A. A.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Y.Lisans, 2025 - Devam Ediyor
| L-Sistein, proteinlerin yapısına katılan ve birçok biyokimyasal süreçte hayati rol oynayan bir amino asittir. Sağlıklı bireylerde, L-Sistein seviyeleri genellikle 80-200 µM aralığında bulunur. Bu seviyelerin dışında kalan anormal değerler, Parkinson hastalığı, Alzheimer hastalığı, gelişme geriliği ve saç depigmentasyonu gibi çeşitli sağlık problemleri ve hastalıklarla ilişkilendirilebilir. Bu sebeple L-Sistein seviyelerinin doğru ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi, biyomedikal araştırmalar ve klinik tanı yöntemleri için kritiktir. Yüksek hassasiyetle yapılan L-Sistein tespitleri, hastalıkların erken teşhisi ve tedavi süreçlerinin izlenmesi açısından büyük önem taşır. Bu bağlamda L-Sistein tayini için geliştirilen yöntemlerin yüksek hassasiyetli, hızlı, seçici ve geniş bir çalışma aralığına sahip olması gibi kriterleri sağlaması oldukça önemlidir. L-sistein tayini için literatürde yer alan yöntemlerden bazıları her ne kadar yüksek analitik performansa sahip olsa ve rutin uygulamaya uygun olsa da cihazların pahalı olması, çok sayıda analizi aynı anda yapmaya uygun olmamaları, zaman alıcı ve karmaşık numune hazırlama prosedürleri olmaları gibi dezavantajları da bulunmaktadır. Bu nedenle yüksek çıktılı analize uygun, düşük maliyetli ve uygulaması kolay ve literatürde bulunmayan kumarin bazlı bir sensör geliştirilmesi amaçlanmıştır. Kumarin bazlı bu yeni molekül, L-Sistein moleküleri ile spesifik olarak etkileşime girip floresans sinyalini arttıracağın düşünülmektedir. Böylece, yüksek hassasiyet ve seçicilik sunarken, aynı zamanda daha ekonomik ve pratik bir tespit yöntemi sağlayacaktır. Bu çalışma, yeni molekül sentezi, karakterizasyonu, L-Sistein ile etkileşimi ve hücre görüntülemesi konularında katkılar sağlanması hedeflenmektedir. |