Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ergün L. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2018 - 2020
Çalışmada, Wistar albino türü 30 adet rat ile 30 adet Ross ırkı broiler tavuk kullanıldı. Ratların her biri 10’ arlı gruplara ayrıldı. Bu gruplar erişkin, 14 günlük ve 18 günlük fötuslar halinde düzenlendiler. Tavuklar da yine 10’ arlı olmak üzere erişkin, 14 günlük ve 18 günlük civciv fötusları olarak gruplara ayrıldı. Gebeliğin 14. ve 18. günlerinde ketamin-ksilazin anestezisi altında fötuslar çıkarıldı. Makroskobik incelemeleri yapıldıktan sonra fötusların abdomenleri açıldı ve karaciğerleri alındı. Erişkin ratların da anestezi altında karaciğerin çeşitli yerlerinden doku örnekleri alındı. Tavuk yumurtaları dikkatli bir şekilde kırılarak fötusların karaciğer dokuları diseke edildi. Erişkin tavukların servikal dislokasyonundan sonra, karaciğerin çeşitli yerlerinden doku örnekleri alındı. Alınan doku örneklerine ışık mikroskobik incelemeler için çeşitli boyama metotları uygulandı.
Karaciğer karbonhidrat birikiminin ışık mikroskobik incelemelerinde, erişkin rat ve tavuk ile 14 ve 18 günlük fötal rat ve tavuklarda hepatik glikojen granülleri fötal döneme kıyasla erişkin dönemde daha fazla miktarda gözlenmiştir. Erişkin dönem ratlar ile tavuklarda hepatik glikojen birikiminin benzer yoğunlukta olduğu görüldü. Aynı zamanda istatistiksel olarak da anlamlı fark bulunamadı. 14 günlük fötal rat ve tavukların hepatik glikojen miktarı karşılaştırıldığında, fötal tavuk hepatositlerinin çoğunda glikojen granüllerine rastlanırken fötal ratlarda yok denecek kadar az miktarda glikojen granülüne rastlandı. 18 günlük fötal ratlardaki glikojen birikiminin fötal tavuklara göre daha az miktarda olduğu gözlendi. Hayvanlar arasındaki bu farklar istatistiksel olarak da anlamlı bulundu.
Karaciğer lipid birikiminin ışık mikroskobik incelemelerinde, erişkin rat ile 14 ve 18 günlük fötal rat hepatik lipid damlacığı fötal döneme kıyasla erişkin dönemde daha fazla miktarda görülmüştür. Erişkin tavuk ile 14 ve 18 günlük fötal
65
tavuk hepatik lipid damlacığı erişkin döneme kıyasla fötal dönemde daha fazla miktarda gözlenmiştir. Erişkin rat ve tavuk hepatositlerinde benzer oranlarda lipid damlacığı görüldü. İstatistiksel olarak da anlamlı bir fark tespit edilemedi. 14 ve 18 günlük fötal tavuk hepatositlerinde 14 ve 18 günlük fötal ratlara oranla belirgin derecede fazla miktarda lipid damlacığı tespit edildi. Hayvanlar arasındaki bu farklar istatistiksel olarak da anlamlı bulundu.