Akademik Veri Yönetim Sistemi
Daşcı Sönmez E., Özmen B., Gök A., Dolunay Cuğ F., Gökmenoğlu Karakaya T., Yavuz İ., et al.
TÜBİTAK Projesi, 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı, 2021 - 2023
ÖZET
Bu proje ile okullarda deprem öncesi, sırası ve sonrasında
sahip olunması gereken bilgi, beceri, tutum ve değerlerin kazandırılması ve
afetler sonrasında psikolojik dayanıklılığın oluşturulması için okullarda
sürekli öğrenme ve gelişime dayalı yenilikçi bir eğitim uygulamasının ortaya
konulması ve depreme karşı dirençliliğin geliştirilmesinde etkililiğinin
değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Karma araştırma deseni şeklinde tasarlanan bu
projede nitel ve nicel araştırma yöntemlerinden yararlanılmış ve
öntest-sontest-kontrol gruplu deneysel desen ile 24 ayda gerçekleştirilmiştir.
İstanbul’da Esenler, Güngören ve Zeytinburnu İlçelerinde 3 deney ve 3 kontrol
okulunda gerçekleştirilen öntest-sontest ve izleme testi uygulamaları ile
eğitimin etkililiği değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, eğitim
uygulamasına katılan okul yöneticileri ve öğrencilerin eleştirel farkındalık,
başa çıkma tarzı, mekânsal bağlılık, olumlu sonuç beklentisi, öz-yeterlilik,
niyet, inançlar/bilgi, sorumluluk, topluluk katılımı, kolektif yeterlilik,
güçlendirme/yetkilendirme, güven ve psikolojik sağlamlık düzeylerinin uygulama
sonrasında ve daha sonra yapılan ölçümlerde anlamlı ölçüde arttığını; uygulama
sonrasındaki düzeylerinin ise daha sonra yapılan izleme çalışmalarındaki ölçüm
sonucunda farklılaşmadığını, yani uygulamanın etkisinin devam ettiğini ve
kalıcılığın sağlandığını göstermektedir. Öğretmenler için sorumluluk alt boyutu
hariç diğer tüm alt boyutlarda eğitimin etkili ve kalıcı olduğu belirlenmiştir.
Sonuç olarak, eğitim uygulamasının öğretmen, okul yöneticisi ve öğrencilerin,
bilişsel, duyuşsal ve davranışsal açıdan depreme dirençliliğini artırdığını ve
eğitimin kalıcılığının sağlandığını göstermektedir. Proje sonunda üretilen
çeşitli bilimsel ve akademik çıktılar ile projenin yaygınlaştırma çalışmaları
gerçekleştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Okul
Etkililiği, Okul Gelişimi, Afet Eğitimi, Afet Riski Azaltma, Depreme
Dirençlilik, Dirençli Toplum.