TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2026
Akdeniz meyvesineği Ceratitis capitata Wied. (Diptera: Tephrididae) Sub-Saharan Afrika kökenli bir zararlıdır. Tropikal, subtropikal, ılık kışların geçtiği alanlarda zararlı ve yaygın bir türdür. Bu tür son yıllarda küresel iklim değişikliğinden dolayı kuzeye ve yüksek yerlere yayılmaya devam etmektedir. Örneğin son yıllarda Akdeniz meyvesineği hemen hemen tüm Türkiye'de tespit edilmiştir. Akdeniz meyvesineği’nin çıkış zamanı ve ilaçlama zamanını belirlemek için tuzaklar asılmak suretiyle izleme yapılmaktadır. Hemen ardından pestisit uygulamalarına geçilmektedir. Akdeniz meyvesineği’nin meyveler üzerindeki zararı ağaçta başlamakta ve tüketilmesine kadar devam etmektedir. Bu durumda ürünlerin raf ömrü kısalmakta, ihraç edilememekte ve iç piyasada tüketilememektedir. Buna bağlı olarak Akdeniz meyvesineği zararı görülen ürünleri üreten meyve üreticileri ve ülkeler dış piyasalarda rekabet edememekte ve zarara uğramaktadır. Bu araştırmada, akıllı tuzak ve çekici tuzaklar ile sinek yoğunluğu tespit edildikten sonra Akdeniz meyvesineği’ne karşı geleneksel yöntem ve yerli yapım insansız hava aracı (İHA) ile kimyasal mücadele yapılacaktır. İlk yıl İHA ile azaltılmış doz uygulamaları yapılacak ve uygun doza karar verilecektir. Daha sonraki iki yılda uygun olan azaltılmış doz ile İHA tarafından zehirli yem kısmi dal ilaçlaması ve kaplama ilaçlama yapılacaktır. Geleneksel olarak yapılan kaplama ilaçlama ve zehirli yem kısmi dal ilaçlaması zararlı yoğunluğuna, kaplama oranı değeri ve kalıntı miktarına göre karşılaştırılacaktır. Böylece, uygulamada elde edilen veriler karşılaştırılacak ve en etkili mücadele yöntemine karar verilecektir. Her uygulama sonrası operatör ve meyve üzerindeki kalıntı miktarları tespit edilecektir. Geleneksel yöntem ve İHA larla yapılan ilaçlamalardan elde edilen sonuçlar ulusal ekonomiye olumlu yönde katkı sağlayacaktır. İHA lar ile yapılan ilaçlamalarda birim zamanda daha fazla alan ilaçlanması ve ilaçlamanın uzaktan kumanda edilmesi söz konusu olduğundan çiftçilerin pestisit maruziyetinin azalması öngörülmektedir. Böylece İHA'larla pestisit uygulaması sayesinde hem çevre hem de insan sağlığına olumsuz etkilerin azaltılması söz konusudur.