Kültürel Miras, Kentsel Arkeoloji ve Tarihi Sürekliliğin Korunması Çalıştayı


Etkinlik Kategorisi: Çalıştay Organizasyonu

Etkinlik Türü: Çalıştay

Etkinlik Organizasyonu Yılı: 2023

Katılımcı Sayısı: 45

Özet:

Kentsel arkeoloji herhangi bir kentte ya da yerleşim alanında gerçekleştirilen kazılar sonucu ortaya çıkartılan yerleşim ve yapı kültürünün kentsel mekanda somutlanması ve kent belleğine katılmasıdır. Kentlerde farklı dönem ve uygarlıklara ilişkin bu yerleşim ve kültür katmanlarının güncel yaşama entegre edilmesi gerek bu kaynakların sürdürülebilirliği gerekse kent kimliği açısından önemlidir. Kentlerin hızla dönüştüğü bir süreçte kentin arkeolojik, tarihi ve kültürel niteliğinin korunup gelecek kuşaklara aktarılması acil bir gereksinim olarak ortaya çıkmaktadır. Binlerce yıllık uygarlık tarihi boyunca yerleşim görmüş, bugün de bu özelliğini koruyan kentler yer altında ve yer üstünde bu tarihi sürecin somut izlerini taşımaktadır. Farklı dönem ve uygarlıklara ilişkin fiziksel mekan ve yapı kültürünün izlerini birçok seviyede, yatay ve düşeyde taşıyan yerleşimler “çok katmanlı kentler” dir. Bu tür kentlerin geçirdiği evrelerin tanımlanması ve güncel dönüşümün doğru çözümlenmesi ve kurgulanmasının yolu da bu katmanların değerlendirilmesi ile sağlanabilmektedir.


Şanlıurfa, sahip olduğu jeopolitik, coğrafi, iklimsel ve kültürel değerleri ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde konumlanmış, Dünya’nın en eski yerleşim yeridir. Tarihin (hemen) her döneminde farklı uygarlıklar için yerleşim yeri olmuş; birçok uygarlık bu coğrafyada/kentte kesintisiz yerleşimin farklı dönem ve kültürlerine ilişkin yapılanma izlerini katmanlaşmış olarak barındırmaktadır. Bu arkeolojik katmanlar iç içe geçmiş farklı uygarlıkların yaşam kültürünü, fiziksel mekan biçimlenmesini, yapım teknolojisini, toplumsal değerlerini yansıtmaktadır. Bu çalıştayın amacı da kentsel arkeolojinin kentsel alanlarda gerçekleştirilen denetimli kazılar olması yanında, kentlerin tarihi süreç içindeki gelişimlerinin ortaya konması, anlaşılması, görünen kentsel yapılanmanın altında ve gerisinde çok katmanlı yerleşim dokularının, arkeolojik buluntuların kente nasıl entegre olacağı, korunacağı, sergileneceği ve kentsel mekana nasıl katılacağına ilişkin farklı tasarım ve planlama meslek disiplinlerinin de katılımı ve multidisipliner bir bakış açısı ile değerlendirilmesi ve önerilerin geliştirilmesidir. Burada kentsel arkeolojinin ve katmanlaşmış yapılaşmanın çözümlenerek sergilenmesine yönelik sunum tekniklerinin geliştirilmesi ve çok katmanlı kent/yerleşim kültürünün korunmasına yönelik önerilerin geliştirilmesi hedeflenmektedir.