Ergenlik döneminde zihni meşgul eden konularla ilişkili değişkenler: Bağlanma tarzları, öz-şefkat ve psikolojik belirtiler


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEZİN ANDİÇ

Danışman: Ayşegül Durak Batıgün

Özet:

Ergenlik döneminde zihni meşgul eden konuların neler olabileceğinin belirlenmesi ve bu konular ile bireylerin bağlanma tarzları, sahip olunan öz-şefkat düzeyleri ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkilerin ele alınması araştırmanın temel amacını oluşturmuştur. Mevcut çalışma, bu değişkenler arasındaki ilişkilerin araştırıldığı çalışmaların ilki olma özelliğini taşımaktadır. Çalışma örneklemi, 2012-2013 eğitim ve öğretim yılında; lisede (9, 10, 11 ve 12. sınıflar) ve üniversitede okumakta olan kız ve erkek öğrencilerden oluşmaktadır. Yaş ortalaması 17.26 olan 490 katılımcıdan oluşan örneklemde 197 erkek (%40,2) katılımcı ve 293 (%59,8) kadın katılımcı yer almıştır. Çalışma kapsamında, veri toplama aşamasında, katılımcılara ilişkin sosyo-demografik bilgilere ulaşmak için Demografik Bilgi Formu, ergenlik döneminde zihinlerini meşgul eden konuları belirlemek için Ergenlik Konuları Ölçeği (EKÖ) ergenlik dönemindeki bireylerin bağlanma tarzlarını belirlemek için Çok Boyutlu Bağlanma Ölçeği (ÇBBÖ), öz-şefkat düzeylerini değerlendirmek için Öz-Şefkat Ölçeği (ÖŞÖ), ve psikolojik belirtilerini değerlendirmek için Kısa Semptom Envanteri (KSE) uygulanmıştır. Araştırma sonuçları, tüm temel değişkenlerin (ergenlik konuları, bağlanma tarzları, öz-şefkat, psikolojik belirtiler) birbirleriyle ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. Ergenlik dönemindeki bireylerin psikolojik belirtilerini yordayan değişkenleri belirlemek amacıyla yürütülen regresyon analizi, olumsuz kendilik algısı, olumsuz baba algısı, olumlu kendilik algısı, olumlu anne algısı, öz-yargılama, izolasyon, paylaşımların bilincinde olma, sağlık ve ekonomik konular değişkenlerinin psikolojik sağlığı yordayan değişkenler olduğunu göstermiştir. Model testi analiz sonuçlarında bağlanma tarzları ile ergenlik döneminde zihni meşgul eden konular arasındaki ilişkide, Öz-Şefkat Ölçeği’nin alt boyutlarının aracı rollerinin olduğu bulunmuştur. Ayrıca, ergenlik döneminde zihni meşgul eden konuların güvensiz bağlanma tarzı ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkilere aracılık etmesi, araştırmanın önemli sonuçları arasındadır. Abstract Determination of the concerns that occupy one’s mind in adolescence and to be addressed in among relationships these concerns with their attachment styles, having level of self-compassion and psychological symptoms have constituted main purpose of this study. This study has originality that examines the relationship between these variables. The study sample is composed of male and female students who are in high school (9th, 10th, 11th and 12th grades), and studying at the university in 2012-2013 academic year. The mean age of the sample of 490 participants was 17.26, 197 participants were male (40.2%) and 293 participants (59.8%) were women. The scope of study, in the data collection phase, Demographic Information Form was used to access to socio-demographic information on the participants; Adolescent Concern Scale was used to determine concerns that occupy to mind of participants in adolescence; Multi-Dimensional Attachment Scale was used to determine participants’ attachment styles; Self-Compassion Scale was used to assess participants’ level of self-compassion; Brief Symptom Inventory was used to assess participants’ psychological symptoms. The result of the study have shown that all basic variables (adolescent concerns, attachment styles, self-compassion, psychological symptoms) were related to each other. Regression analysis was conducted to determine the predictor variables of psychological symptoms of adolescents was found to be negative self perception, negative father perception positive self perception, positive mother perception, self-judgment, isolation, common humanity, health and economic concerns.In model test results of the analysis, subscales of Self-Compassion mediate the relationship between attachment styles and adolescent concerns. Also, that adolescent concerns mediate the relationship between unsecurity attachment style and psychological symptoms is one of important results.